Anubis

Anubis (/əˈnuːbɪs/ or /əˈnjuːbɪs/; griegu antiguu: Ἄνουβις, exipciu: jnpw, coptu: ⲁⲛⲟⲩⲡ Anoup) ye'l nome griegu d'un dios acomuñáu cola muerte y la vida dempués de la muerte na relixón del Antiguu Exiptu, maestru de les necrópolis y patrón d'embalsamadores, representáu como un gran cánidu negru cháu sobre'l so estómagu, probablemente un chacal o un perru selvaxe, o como un home con cabeza de perru. El significáu de Anubis, Inpu n'exipciu antiguu, Anub en coptu, Ἄνουβις (Anoubis) en griegu antiguu sigue siendo daqué difusu: de numberoses esplicaciones propunxéronse, pero puede ser solo una onomatopeya qu'espresa'l chacal agullando. Probablemente, la forma canina del dios foi inspiráu polos antiguos exipciu pol comportamientu de los caninos, de cutiu carroñeros comenenciosos pasiando pela nueche nos campusantos en busca de cadabres.

Los principales epítetos del dios Anubis resalten los sos venceyos colos grandes campusantos del país y el so papel na deidá funeraria que lleva. El so cultu ye atestiguáu en tol territoriu d'Exiptu dende'l sieglu XXXII e.C. y foi intensu mientres más de tres milenios, apagáu ente los sieglos IV y VI de nuesa yera, a raigañu del surdimientu del cristianismu. Si Anubis yera una deidá nacional, sicasí, taba estrechamente venceyada a los nomos rexonal XVI y XVIII del Alto Exiptu y n'especial la ciudá de Hardaï, más conocida pol nome griegu de Cinópolis, que significa la ciudá de los perros».

Los sacerdotes exipcios son l'orixe de munches de les tradiciones relatives a los venceyos familiares de Anubis, faciendo d'él el fíu de la vaca primordial Hesat o fíu de Ra con Neftis. Una versión del griegu Plutarcu nel sieglu II de nuesa yera, narra que ye'l fíu illexítimu de Neftis y Osiris. Cuando ésti ye asesináu y desmembrado por Seth, Anubis participó xunto a Isis y Neftis na reconstrucción del cuerpu d'Osiris, inaugurando, con esti xestu, la práutica de la momificación. Asignáu pa xixilar la «Bel Occidental» —un eufemismu pa referise a la tierra de los muertos- Anubis da la bienvenida a los muertos con él. Él momifica los cuerpos pa faelos incorruptibles y eternos, purifica los corazones y les agalles contaminaes pola baxeza terrestre, evalúa les almes cola pesadura del corazón y apurre munches ufriendes d'alimentos por que'l difuntu algame'l rangu d'ancestru dignu.