Fanatikeco

Fanatikeco etimologie - ĉiam uzata kun negativa haloo – devenas el la religia sfero ^[1] kaj reirigas al la latina «fanaticum, "inspirita de diaĵo, invadita de dia instigo", siavive deveninta el fanum = "templa, siavice alproksimiĝanta al fas = "sankta juro"»^[2][3]

Sinonimo estas ankaŭ la latina "ne fas est" = ne estas permesite de dioj. La latina radiko fas indikas, efektive, agon religiaspektan ^[4]

Alia prietimologia hipotezo, malpli certa tamen, kunligas fanatikecon al farsa radiko "fanaahm" = neniiĝo, detruiĝo en la amo al dieca.

El tiuj etimologioj evidentas ke karakterizo de fanatikeco estas vejno de io frenezeca, akompanata se ne kaŭzata en kreda stato sincera kaj aŭtentika, de zelo ekscesa kaj senkritika, precipe por religia afero, ama aŭ politika aŭ pro obseda entuziasmo por ideo aŭ persono ktp.^[5]

1. ↑ Günter Hole, Il fanatismo, San Paolo, Cinisello Balsamo, 2000, p. 33
2. ↑ Cortelazzo, Zolli, Dizionario Etimologico della Lingua Italiana Zanichelli.
3. ↑ La termino supervivis ne la eŭropaj lingvoj.
4. ↑ Günter Hole, Il fanatismo, San Paolo, Cinisello Balsamo, 2000, p. 33.
5. ↑ Juĝo de George Santayana: ”Fanatismo konsistas en duobligo de viaj streĉoj kiam vi forgesis la finan celon de via sindevigo.” (Life of Reason, 1905, vol. 1, Enkonduko).