LSD

Alvertencia: Wikipedia nun ye un consultoriu médicu nin farmacolóxicu. Si piensa que precisa ayuda, por favor, fale con un profesional de la salú.

LSD
tipo de entidad química (es)
tryptamines (en) y fenetilamina sustituida (es)

La dietilamida d'ácidu lisérxico, LSD-25 o a cencielles LSD, tamién llamada lisérgida y comúnmente conocida como ácidu, ye una droga sicodélica semisintética que se llogra de la ergolina y de la familia de les triptamines y que produz efeutos psicolóxicos. Los sos efeutos pueden incluyir allucinaciones con güeyos abiertos y zarraos, sinestesia, perceición aburuyada del tiempu y disolución del ego, l'alteración de la perceición, la conciencia y los sentimientos, amás de sentir o visualizar sensaciones o imáxenes que al consumidor pueden paece-y reales pero que nun lo son.

Utilízase principalmente como una droga recreativa illegal, como enteógeno y en dellos países como droga llegal so prescripción médica en sicoterapia.^[1] Polo xeneral el LSD inxerse tragándolo o poniéndolo debaxo de la llingua. De cutiu puede consiguise nel mercáu negru en papel secante o en gelatina o tarrones d'azucre, anque tamién puede inyectase.

Anque los ensayos científicos realizaos hasta'l momentu amuesen que'l LSD nun causa adicción,^[2] el so consumu puede provocar reaiciones psiquiátriques adverses, dalgunes potencialmente graves, como ansiedá, paranoya y delirios.^[3] Nun se conoz con precisión la toxicidá aguda nel ser humanu, pero la dosis letal mediana nes especies pa les que se conoz ye baxa: mures, 50–60 mg/kg i.v., aguarones, 16,5 mg/kg y coneyos 0,3 mg/kg. La causa de la muerte ye'l paralís respiratoriu.^[4] De toes formes, ye bien difícil que se produza l'envelenamientu por LSD, porque la dosis necesaria pa producir los sos efeutos sicodélicos ta bien per debaxo de les dosis tóxiques o letales, pos ye abonda con 20 a 30 microgramo pa esperimentalos.^[5]

El LSD ye sensible al osíxenu, la lluz ultravioleta y el cloru, anque puede caltenese mientrés años si s'almacena nun sitiu frescu, secu y escuru. La sustancia na so forma pura ye inodora, clara o de color blancu.^[6]

El LSD foi sintetizáu per primer vegada por Albert Hofmann en Suiza en 1938 a partir de la ergotamina, un productu químicu que se llogra a partir d'un fungu, el cornezuelo. El nome provién de la denominación que recibió'l compuestu nesi llaboratoriu, un acrónimu del alemán Lyserg-säure-diäthylamid, siguíu d'un nome secuencial: LSD-25.^[7] Hofmann afayó les sos propiedaes sicodéliques en 1943, y el LSD foi introducíu polos llaboratorios Sandoz como melecina comercial pa diversos usos psiquiátricos en 1947 so la marca Delysid. Munchos psiquiatres y psicoanalistes de les décades de 1950 y 1960 vieron nella un axente terapéuticu bien prometedor.^[8] Na década de 1950, los funcionarios de l'Axencia Central d'Intelixencia d'Estaos Xuníos (CIA) pensaron que la droga podía ser útil pal so usu en programes de control mental y guerra química, polo que la probaron n'estudiantes y mozos militares ensin la conocencia d'estos.^[9] L'usu recreativu qu'especialmente los mozos empezaron a dar a la sustancia nos movimientos contraculturales de la década de los 60 bastió la so prohibición;^[10] l'usu extramedicinal del fármacu causó una nube política que llevó a la prohibición de la sustancia, ilegalizando tolos sos usos, tanto melecinales como recreativos y espirituales. A pesar d'ello, dellos círculos intelectuales siguieron pensando que'l LSD tenía un gran porvenir como sustancia melecinal y siguieron financiando y promoviendo la so investigación.^[11][12] En dellos países aldericóse o propuestu llegalizar el so usu terapéuticu, ente que n'otros, como Suiza, autorizáronse investigaciones pal so usu como melecina.^[13][14][15]

1. ↑ Gobierno de Canadá. «Controlled Drugs and Substances Act». Justice Laws. Departamentu Canadiense de Justicia. Consultáu'l 16 de payares de 2011.
2. ↑ Lüscher, Christian; Ungless, Mark A. (2006). «The mechanistic classification of addictive drugs». PLoS medicine 3 (11):  páxs. y437. doi:10.1371/journal.pmed.0030437. ISSN 1549-1676. PMID 17105338. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17105338. 
3. ↑ Passie, Torsten; Halpern, John H.; Stichtenoth, Dirk O.; Emrich, Hinderk M.; Hintzen, Annelie (2008). «The Pharmacology of Lysergic Acid Diethylamide: A Review» (n'inglés). CNS Neuroscience & Therapeutics 14 (4):  páxs. 295-314. doi:10.1111/j.1755-5949.2008.00059.x. ISSN 1755-5949. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1755-5949.2008.00059.x/abstract. 
4. ↑ Hoffman, Albert (1980. Segunda edición, 1991). LSD – Cómo afayé l'ácidu y qué pasó dempués nel mundu Títulu del orixinal n'alemán: LSD – Mein Sorgenkind. Gedisa, Barcelona, páx. 32. Consultáu'l 11 de febreru de 2017.
5. ↑ Greiner, T.; Burch, N. R.; Edelberg, R. (1958). «Psychopathology and psychophysiology of minimal LSD-25 dosage; a preliminary dosage-response spectrum». A.M.A. Archives of Neurology and Psychiatry 79 (2):  páxs. 208-210. ISSN 0096-6886. PMID 13497365. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/13497365. 
6. ↑ «DrugFacts: Hallucinogens» (inglés). National Institute on Drug Abuse; National Institutes of Health; U.S. Department of Health and Human Services. (xineru de 2016 (última revisión al momentu de consulta)). Consultáu'l 9 d'ochobre de 2016.
7. ↑ Hofmann, Albert (1980). «LSD - My Problem Child» (inglés). McGraw-Hill Book Company. Consultáu'l 9 d'ochobre de 2016.
8. ↑ Hofmann, Albert. LSD: My Problem Child: Reflections on Sacred Drugs, Mysticism, and Science (McGraw-Hill, 1980). ISBN 0-07-029325-2. Accesible na Rede equí o equí; consultáu'l 1-06-2008.
9. ↑ Comité Selectu d'Intelixencia del Senáu d'Estaos Xuníos (agostu de 1977). «Informe de MK Ultra» (inglés). New York Times. Consultáu'l 11 de setiembre de 2011.
10. ↑ David Nichols (22 d'avientu de 2005). «LSD: cultural revolution and medical advances» (inglés). Royal Society of Chemistry. Consultáu'l 9 d'ochobre de 2016.
11. ↑ Nichols, David. «LSD: cultural revolution and medical advances». Royal Society of Chemistry. Consultáu'l 1 de xunu de 2008.
12. ↑ «The Albert Hofmann Foundation». Hofmann Foundation. Consultáu'l 1 de xunu de 2008.
13. ↑ «Psychedelic drug, LSD-25, likely to be legalized in Russian medicine - PravdaReport» (inglés) (19 de xunetu de 2005). Consultáu'l 10 de mayu de 2016.
14. ↑ «After the War on Drugs: Blueprint for Regulation | Transform: Getting Drugs Under Control» (inglés). Consultáu'l 24 de mayu de 2016.
15. ↑ Stix, Gary. «LSD Returns--For Psychotherapeutics». Scientific American Magazine. Consultáu'l 9 d'ochobre de 2009.