w Kolegium Kardynalskim pierwszy spośród kardynałów prezbiterów. Tytuł ten przysługuje każdorazowo kardynałowi prezbiterowi o najdłuższym stażu kardynalskim. W XVII – XIX wieku protoprezbiter na ogół otrzymywał tytuł S. Lorenzo in Lucina[1]. W latach 1896–1902 funkcję tę sprawował Polak Mieczysław Halka-Ledóchowski[2]. Obecnie protoprezbiterem jest tajski kardynał Michael Michai Kitbunchu.
tytuł duchownego wyznania prawosławnego w Wojsku Polskim II RP, odpowiadający randzepułkownika (komandora). Tytuł protoprezbitera przysługiwał duchownemu, który w latach 1920–1927 pełnił funkcję szefa Głównego Urzędu Duszpasterskiego wyznania prawosławnego (w latach 1927–1929 – szefa Wydziału Wyznania Prawosławnego Biura Wyznań NiekatolickichMinisterstwa Spraw Wojskowych, w latach 1929–1935 – szefa Głównego Urzędu Duszpasterskiego Prawosławnego, w latach 1935–1939 – szefa Głównego Wojskowego Urzędu Duszpasterskiego Prawosławnego)