Xaya

Daxili sekresiya vəziləri
İnsan xayası
Latınca	Testis
Yunanca	Orchis, didymis
Qrey	subyekt 258 1236
Sistem	Endokrin
Üzv	Kişi cinsiyyət
Arteriya	Xaya arteriyası
Vena	Tənəyəbənzər venoz kələf, xarici toxum venası.
Sinir	Xaya kələfi.
Limfa	Bel limfa düyünlərinə.
Embrional	sinir və ağız ektoderması; ing. Rathke's pouch
Dorlands/Elsevier	Testicle
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xaya və (lat. testis, yun. orchis, didymis) . Yastılaşmış ellipsoid şəklində olub xayalıqda yerləşmişdir. Forma və həcmcə qoz və ya göyərçin yumurtası ilə müqayisə etmək olar. Hər bir xayanın çıxıq bayır səthi — lat. facies lateralis basıq içəri səthi — lat. facies lateralis, sərbəst ön kənarı — lat. margo anterior, xaya artımı və toxum ciyəsi ilə örtülmüş dal kənarı — lat. margo posterior, yuxarı ucu — lat. exterimitas superior və aşağı ucu — lat. exterimitas inferior vardır. Uzunluğu təxminən 4,0–4,5 sm, rni 2,5–3,5 sm, qalınlığı 2–3 sm və çəkisi 20–30 q-dır. Ümumiyyətlə xayaları ölçüsü insanlarda müxtəlifdir. Hətta sağ xaya sol xayadan fərqlənir; sol xaya sağ xayadan bir az böyük olub, bir qədər ondan aşağıda yerləşir. xayanın vəziyyəti düz şaquli istiqamətdə olmayıb, yuxarı ucu önə və bayır tərəfə və aşağı ucu arxaya və içəri tərəfə çevrilmişdir, belə ki, dal kənarı bir az yuxarı və ön kənarı aşağı baxır. dal kənarına xaya artımı və toxum ciyəsi bitişmişdir, bunları xayadan ancaq süni surətdə ayırmaq mümkündür.