Paaseiland

Rapa Nui (Rapa Nui)
Isla de Pascua (Spaans)
Paaseiland

Vlag Embleem
Volkslied: geen
Hoofstad	Hanga Roa 27°9′S 109°25′W / 27.150°S 109.417°W / -27.150; -109.417
Grootste stad	Hanga Roa
Amptelike tale	Spaans (Rapa Nui word ook gepraat)
Regering • President • Goewerneur • Alcalde	Chileense provinsie Michelle Bachelet Carmen Cardinali Paoa Pedro Edmunds Paoa
Onafhanklikheid Stigting • Anneksasie deur Chili • Spesiale gebied	9 September 1888 30 Julie 2007
Oppervlakte  - Totaal    - Water (%)	163,6[1] km2   63,2 myl2 Feitlik niks
Bevolking  - 2012-sensus  - Digtheid	5 761[2] 36 / km2
Geldeenheid	Chileense peso (CLP)
Tydsone  - Somertyd	EAST[3] (UTC-6) EASST[4] (UTC-5)
Internet-TLD	.cl
Skakelkode	+56

Paaseiland (Spaans: Isla de Pascua, Rapa Nui: Rapa Nui) is ’n eiland in die Stille Oseaan wat sedert 1888 aan Chili behoort. Dit is 3 526 km wes van Chili, 4 251 km oos van Frans-Polinesië en 2 078 km oos van die Pitcairneilande.

Polinesiërs het waarskynlik tussen 700 en 1100 n.C. op Paaseiland gaan woon en ’n vooruitstrewende kultuur geskep, soos blyk uit die eiland se talle moai-klipstandbeelde en ander artefakte. Menslike bedrywighede, die vestiging van die Polinesiese rot op die eiland en oorbevolking het daartoe gelei dat alle bome geleidelik afgekap en natuurlike hulpbronne uitgeput is. Dit het die Paaseiland-beskawing aansienlik verswak.^[5]

Teen die tyd dat Europeërs in 1722 op die eiland aangekom het, het die bevolking afgeneem tot tussen 2 000 en 3 000 nadat daar net ’n eeu vroeër na raming sowat 15 000 eilandbewoners was.

Europese siektes en die Peruviaanse slawehandel in die 1860's het die Rapa Nui-bevolking verder laat afneem, totdat daar in 1877 net 111 oor was.^[6]

Paaseiland is een van die mees afgeleë eilande ter wêreld.^[7] Die naaste bewoonde stuk grond, met sowat 50 bewoners in 2013, is Pitcairneiland (sowat 2 075 km);^[8] die naaste dorp met ’n inwonertal van meer as 500 is Rikitea, op die eiland Mangareva (sowat 2 606 km). Die naaste deel van ’n vasteland is in Sentraal-Chili (3 512 km).

Paaseiland is in 1888 deur Chili geannekseer en is sedert 2007 ’n spesiale gebied van dié land. Administratief val dit onder Chili se Valparaíso-streek. Meer spesifiek is dit die enigste munisipaliteit van die provinsie Isla de Pascua.^[9] Volgens die 2012-sensus het die eiland sowat 5 800 bewoners, waarvan omtrent 60 persent afstammelinge van die inheemse Rapa Nui-volk is.

Die hoofstad en grootste stad is Hanga Roa. Die eiland is veral bekend vir sy groot moai-standbeelde en vorm die oostelike punt van die Polinesiese Driehoek. Paaseiland se Rapa Nui Nasionale Park is in 1995 deur Unesco as wêrelderfenisgebied aangewys.

1. ↑ "National Statistics Institute" (in Spaans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Mei 2020. Besoek op 27 Augustus 2014.
2. ↑ (es) "Resultados Censo de Población y Vivienda 2012". Instituto Nacional de Estadísticas. 2 April 2013. Besoek op 27 Augustus 2014.^{[dooie skakel]}
3. ↑ "Chile Time" (in Engels). WorldTimeZones.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Junie 2012. Besoek op 27 Augustus 2014.
4. ↑ "Chile Summer Time" (in Engels). WorldTimeZones.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Februarie 2012. Besoek op 27 Augustus 2014.
5. ↑ Hunt, T. (2006). "Rethinking the Fall of Easter Island". American Scientist. 94 (5): 412. doi:10.1511/2006.61.1002.
6. ↑ Peiser, B. (2005). "From Genocide to Ecocide: The Rape of Rapa Nui" (PDF). Energy & Environment. 16 (3&4). doi:10.1260/0958305054672385. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 10 Junie 2010. Besoek op 3 Julie 2016.
7. ↑ "Welcome to Rapa Nui – Isla de Pascua – Easter Island", Portal RapaNui, die eiland se amptelike webtuiste, archived from the original on 1 November 2011, https://web.archive.org/web/20111101221510/http://www.portalrapanui.cl/easterisland/index.htm, besoek op 3 Julie 2016 
8. ↑ Thomas Brinkhoff (1 Februarie 2013). "Pitcairn Islands". citypopulation.de (in Engels). Thomas Brinkhoff. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 April 2020. Besoek op 8 November 2013.
9. ↑ List of Chilean Provinces, Congreso Nacional, http://www.leychile.cl/Navegar?idNorma=1026285, besoek op 20 Februarie 2013