Freiburger Patois

Mit Frybùrger Patois oder Welschfrybùrger Patois (ùff Patois patê fribordzê^ⓘ/? oder eifach le patê^ⓘ/?, französisch patois fribourgeois oder fribourgeois) meint mer di verschiidne frankoprovenzalische Mùndarte, wo im Schwyzer Kanton Frybùrg gschwätzt werde.

D Mùndarte vùm Kanton ùnterscheide sich vo Ort zue Ort ùn werde in drüü Grùppe gliidret: de Mùndart vùm Greyerzerland, em kouètsou im Flachland, ùn de Mùndart vùm Broyebezirk am Ufer vùm Neuebùrgersee. Die Mùndarte sin ab em 19. ùn 20. Joorhùndert all mee vùm Französische verdrängt worde, ùn werde hüt hauptsächlig no in de Bezirk Greyerz, Glâne, Vivischbach ùn Saane vo meischt ältre Lüt gschwätzt. S Frybùrger Patois isch also e gföördeti Sprooch. Einewäg isch de Kanton Frybùrg, ùn bsùnders s Greyerzerland, näbem Wallis eini vo de Regione, wo sich s Frankoprovenzalisch innerhalb vo de Romandie bis hüt am läbigschte het chönne halte.

De Groossdeil vo de Patois-sproochige Literatur vo de Weschtschwyz isch im Frybùrger Patois ùn bsùnders im Patois vùm Greyerzerland verfasst worde. Syt em spoote 19. Joorhùndert het sich nämli e läbigi literarischi Schrifttradition entwigglet, wo bis hüt nit ganz erlosche isch. Dernäbe git es bis hüt e ryychi Theater- ùn Liederproduktion im Patois.

Für d Schryybig vùm Frybùrger Patois het sich hüt e phonemischi Schryybig duregsetzt, wo d Luut mee oder weeniger konsischtent abbildet ùn au in verschiidne Patois-Wörterbiecher bruucht wird.