Tyrannis

Dr Begriff vo dr Tyrannis (altgriech. τυραννίς, tyrannís 'Tyrannei') umschribt e Herschaftsform in dr griechische Antike, wo bsundrigs in dr Zit zwüsche 600 v. d. Z. und 200 v. d. Z. vorchoo isch, und bezäichnet die illegitimi, entarteti, despotischi Form vo dr Monarchii. Es het sich um en Art vo Eläiherschaft ghandlet, wo sich vilmol uf s waggsende Bürgerdum gstützt het und uf d Buure, wo käi Land ghaa häi oder verschuldet gsi si. Im Geegesatz zur Basileia („Köönigdum“) het dr Begriff Tyrannis mäistens en illegitimi Form vo dr Monarchii über e Polis bezäichnet, wo äigentlig e monarchischi Staatsform nit vorgsee gsi isch und mit de nomoi („Gsetz“) nume schweer oder gar nit zämme gange isch und vom 5. Joorhundert v. d. Z. aa isch d Iirichdig von ere Tyrannis in e Hufe Stedt e Kapitalverbräche gsi.

Mä underschäidet zwäi Faase vo dr Tyrannis: die Elteri (oder Archaischi) Tyrannis, wo im 7. Joorhundert v. d. Z. ufchoo und spöötistens 461 v. d. Z. z Änd gange isch, und die Jüngeri Tyrannis, wo vom Ändi vom 5. Joorhundert aa vor allem usserhalb vom griechische Mueterland verbräitet gsi isch, vor allem uf Sizilie. Bis in d Zit vom spoote Hellenismus wärde Tyranne in griechische Poleis erwäänt.