Jozef Stalin

den
Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Impalaeriezh Rusia, Russian Socialist Federative Soviet Republic, Unaniezh ar Republikoù Sokialour ha Soviedel
Lealded	Unaniezh ar Republikoù Sokialour ha Soviedel
Anv e yezh-vamm an den	იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი, Иосиф Виссарионович Джугашвили
Anv ganedigezh	იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი
Anv-bihan	Ioseb
Anv-familh	Stalin
Lesanv	Сталин
Moranv	Коба, Uncle Joe
Deiziad ganedigezh	18 Kzu 1878
Lec'h ganedigezh	Gori
Deiziad ar marv	5 Meu 1953
Lec'h ar marv	Kuntsevo Dacha
Doare mervel	abeg naturel
Abeg ar marv	cerebral hemorrhage
Lec'h douaridigezh	Kremlin Wall Necropolis
Tad	Besarion Jughashvili
Mamm	Keke Geladze
Breur pe c'hoar	Joseph Davrichachvili, Mikhail Jughashvili, Giorgi Jughashvili
Pried	Ekaterina Svanidze, Nadezhda Alliluyeva
Kompagnun(ez)	Lidiya Pereprygina
Familh	Stalin family
Yezh vamm	jorjieg
Yezhoù komzet pe skrivet	jorjieg, rusianeg
Yezh implijet dre skrid	jorjieg, rusianeg
Micher	politiker, reveulzier, opinion journalist, statesperson, yezhoniour
Tachenn labour	reveulzier, politiker, opinion journalist
Implijer	Pravda, Brdzola, Tbilisi Observatory, galloud publik
Bet war ar studi e	Tbilisi Theological Seminary, Gori school
Lec'h labour	Sant-Petersbourg, Moskov
Deroù ar prantad labour	1895
Strollad politikel	Strollad Komunour an Unaniezh Soviedel, Mesame Dasi, Russian Social Democratic Labour Party, Russian Social Democratic Labour Party (bolshevik)
Relijion	dizoueegezh
Vehicle normally used	ZIS-115
Liv an daoulagad	dark brown
Liv ar blev	blev rous
Partner in business or sport	Winston Churchill, Franklin Delano Roosevelt
Grad milourel	Marshal of the Soviet Union, Generalissimus of the Soviet Union
Korf an arme	Lu Ruz
Anvet diwar	Jozef
Luskad	Marksouriezh-leninouriezh
Ideologiezh politikel	Stalinouriezh
Levezonet gant	Karl Marx, Vladimir Lenin
Darvoud-alc'hwez	Turukhansk exile of Joseph Stalin
Bet kinniget evit	Priz Nobel ar Peoc'h, Priz Nobel ar Peoc'h
Oberennoù zo en dastumad	NIOD Institute for War, Holocaust and Genocide Studies
Statud e wirioù aozer	Ar gwirioù aozer ne dalvezont ket ken
Facial hair	Mourroù, handlebar moustache, walrus moustache

Gwellaat ar pennad-mañ a vo ret a-raok ma vo gallet lavarout ez eo ur pennad a live holloueziadurel, ken e-keñver danvez, ken e-keñver brezhoneg.
Ma fell deoc'h reiñ hoc'h ali, resisaat petra zo da wellaat, grit e pajenn ar gaozeadenn.

Pa vo bet graet ar gwellaennoù e vo ret dilemel ar patrom-mañ.

Iosif Visarionovitch Djougachvili (იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი, Ioseb Besarionis dse Djouc'hachvili e jorjieg ) (ganet d'an 21 a viz Kerzu 1879 - marvet d'ar 5 a viz Meurzh 1953) e oa anv gwirion Jozef Stalin (Иосиф Сталин, Iosif Stalin), ur politikour ha penn-Stad soviedat, a orin jorjiat. Lesanvet Sosso (berradur Iosif) pa oa bugel, lesanvet e voe goude-se Koba (adal un haroz pobl jorjiat) e-pad e c'hentañ bloavezhioù stourm kuzhit. Diwar an anv rusek сталь (stal) a dalvez kement ha "dir" e teu e lesanv istorel. Lesanvet e oa ivez Vojd (ar sturier) pe tad bihan ar pobloù.

Sekretour meur ar strollad komunour soviedel adalek 1922, e-penn an URSS e voe etre fin ar bloavezhioù ugent betek e varv. Lakaet en doa e-plad un diktatouriezh personel gwadus : hervez an istorurien ^{(Daveoù a vank)} e vefe kirieg eus marv un 3 betek 20 milion a dud.

Dre obererezhioù kuzh ha war hir dermen, kement hag emglevioù lies e-touez luskadoù ar strollad bolchevik e voe tu dezhañ implij ar polis politikel evit bezañ penn nemetañ ar strollad nemetañ. Goustadik e voe kemmet URSS e stumm ur renad hollveliek gant un azeulerezh rediet dezhañ.

Broadelaet an holl douaroù hag industrielezhioù. Roet en doa lañs d'ar greanterezh gant planioù pempbloaziek evit an URSS. Kement-se a voe kaoz d'ur goust denel ha sokial ramzel. E ren hir a voe diazezet war ar spont, ar flatrerezh, ar barnadennoù d'ar marv pe d'ar Goulag evit milionoù a dud dreist holl e-pad ar c'holiktivizadur ha Spurjoù meur 1936-1937.

Kirieg e voe eus diblasadennoù poblañsoù lies ha ramzel, gant dezougen ret ur 15 bennak a bobloù minorelezhioù broadel, bez e voe ivez an diazezadur ret da bobloù kantreerien Azia Kreiz. Nac'het en doa e vije bet eus barradoù naonegezh drastus 1932-1933 (Holodomor) ha naonegezh 1946-1947. Ar re-se a oa bet krouet evit ul lod bras dre ur politikerezh dizamant urzhiadoù ret produerezhioù an douar war ar maezioù.

Implij ar propaganda hag ar spurjañ tud pe an adskrivañ dielloù a oa un elfenn diazez da ren hollc'halloudek stalin^{(Ali personel)}

. An eñvor a vez eus Stalin a chom stag gant trec'h milourel ar Gevredidi war an Alamagn nazi dre ma oa bet an Unvaniezh soviedel un aktour penn d'an trec'h. Goude tagadenn an URSS gant Alamagn an trede Reich d'ar 6 a viz even 1941, dre an Oberiadur-brezel Barbarossa, an URSS a oa bet tost da gouezhañ en e foul met dre kolloù denel ha dafar ramzel e oa bet trec'het an enebour. Kement-se a zegasas ur brud bedel da Stalin hag a roio harp d'e galloud war an impalaeriezh ledet eus harzoù kornôg ar Republik Demokratel Alamagn betek ar Meurvor Habask.

D'an 9 a viz C'hwevrer 1946, Stalin en devoa graet ur brezegenn foran ar pezh a oa ral ar pal a oa da embann sklaer ne oa ket kenglotus ar gomunouriezh hag ar gapitalouriezh. Lakaet en devoa ivez war-raok e oa o tont war-wel ur stourm evit an danvezioù diazez hag ar marc'hadoù ekonomikel. An Eil Brezel-bed hervezañ na oa bet nemet hini diwezhañ un heuliad brezelioù a vefe echuet pa vije troet an holl broioù d'ar gomunouriezh. Stalin a gendalc'has gant an hent-se e-pad peurrest e ren o tegas ar Brezel Yen.