Eritropoetin ili hematopoetin je glikoproteinski citokin, kojeg pretežno luče bubrezi, u odgovoru na ćelijsku hipoksiju. Stimulira proizvodnju crvenih krvnih ćelija (eritropoeza) u kostnoj stži. Niski nivoi EPO (oko 10 mU/mL) zlučuju se neprestano i dovoljno da nadoknade normalan promet crvenih krvnih zrnaca. Uobičajeni uzroci ćelijske hipoksije koja rezultira povišenim nivoom EPO-a (do 10 000 mU/mL) uključuju neku od anemija i hipoksemiju zbog hronične bolesti pluća.
Eritropoetin proizvodi intersticijski (kancer) fibroblastom u bubrezima, u uskoj vezi sa peritubulskim kapilarima i proksimalnim dijelom savijenog tubula. Također se proizvodi u perisinusoidnim ćelijama u jetri. Proizvodnja u jetri prevladava u fetusnom i perinatalnom periodu; proizvodnja bubrega prevladava u dobi odraslih. Homologan je s trombopoetinom.
Egzogeni eritropoetin, rekombinantni humani eritropoetin (rhEPO), proizvodi se tehnologijom rekombinantne DNK u ćelijskim kulturama i zajedno se nazivaju sredstvo za stimuliranje eritropoeze (ESA): dva primjera su epoetin alfa i epoetin beta. ESA se koriste u liječenju anemija kod hronične bolesti bubrega, anemije kod mijelodiplazije i kod anemije od karcinomske hemoterapije. Rizici terapije uključuju smrt, infarkt miokarda, moždani udar, vensku tromboemboliju i recidive tumora. Rizik se povećava kada tretman EPO-om povisi nivo hemoglobina preko 11 g/dL do 12 g/dL: ovo treba izbjegavati.
Prema nekim izvještajima, rhEPO je nezakonito korišten kao lijek za poboljšanje učinka.[1] Često se može otkriti u krvi zbog neznatnih razlika u odnosu na endogeni protein; naprimjer, u svojstvima posttraslacijskih proizvoda.
- ^ Momaya A, Fawal M, Estes R (april 2015). "Performance-enhancing substances in sports: a review of the literature". Sports Medicine. 45 (4): 517–31. doi:10.1007/s40279-015-0308-9. PMID 25663250.
