Riboza

Riboza je organsko jedinjenje sa formulom C₅H₁₀O₅. To je pentozni monosaharid (jednostavni šećer) s linearnom srukturom H-(C=O)-(CHOH)4-H, koja ima sve hidroksilne grupe na istoj strani, u Fischerovoj projekciji.

Termin se može odnositi na bilo koji od dva enantiomera. Obično se odnosi na D-ribozu, koja se javlja široko u prirodi, a razmatra se ovdje. Njen sintetički oblik u ogledalu, L-riboza, nije pronađena u prirodi.

D-ribozu je prvi put opisao Emil Fischer, 1891. To je C'-2 ugljikov epimer šećera D-arabinoza, a sama riboza je imenovana kao transpozicija imena arabinoza.

Oblik riboza β-D-ribofuranoza je dio okosnice RNK. To se odnosi i na dezoksiribozu, koja se nalazi u DNK. fosforilizirani derivati riboze, kao što su ATP i NADH imaju centralnu ulogu u metabolizmu, a cAMP i cGMP, formirani od ATP i GTP, služe kao sekundarni glasnici u nekim signalnim putevima.