Cynghrair y Cenhedloedd

Cynghrair y Cenhedloedd

Enghraifft o'r canlynol	sefydliad rhynglywodraethol, sefydliad rhyngwladol
Idioleg	rhyngwladoliaeth
Daeth i ben	18 Ebrill 1946, 20 Ebrill 1946
Dechrau/Sefydlu	1919
Lleoliad yr archif	La contemporaine
Pennaeth y sefydliad	Secretary-General of the League of Nations
Olynydd	Y Cenhedloedd Unedig
Isgwmni/au	Women's Advisory Council, League of Nations, Permanent Court of International Justice, y Sefydliad Llafur Rhyngwladol
Pencadlys	palais Wilson, Palace of Nations
Gwladwriaeth	Y Swistir
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Corff cydwladol a grëwyd ym 1920 oedd Cynghrair y Cenhedloedd. Fe'i sefydlwyd yn sgil y Rhyfel Byd Cyntaf gyda'r bwriad o sefydlu heddwch yn y byd. Cyfarfu am y tro cyntaf ar 10 Ionawr 1920, yng Ngenefa yn y Swistir.^[1]

Ymgorfforwyd 'Cyfamod Cynghrair y Cenhedloedd' (ei dogfen sefydlu) yn y cytundebau heddwch a wnaed ar ôl y Rhyfel Mawr, ond gwrthodai'r Unol Daleithiau dderbyn Cytundeb Versailles ac o ganlyniad cafodd ei diarddel o'r Gynghrair. Roedd hyn yn llesteirio gwaith y sefydliad o'r cychwyn cyntaf bron. Serch hynny, llwyddai'r Gynghrair i wneud gwaith pwysig yn datrys anghydfod, yn trefnu cyngresau rhyngwladol ar sawl pwnc ac yn cyflawni gwaith dyngarol.^[2]

Fodd bynnag, methodd y Gynghrair a delio â'r sefyllfa ryngwladol a ddatblygai yn y tridegau, megis rhyfel Siapan yn Tsieina, yr Eidal yn Ethiopia ac yn bennaf oll achos yr Almaen, a dynnodd allan o'r Gynghrair ym 1933.

Cymerodd y Cenhedloedd Unedig le'r Cynghrair ar ôl yr Ail Ryfel Byd.

1. ↑ Christian, Tomuschat (1995). The United Nations at Age Fifty: A Legal Perspective. Martinus Nijhoff LOLPublishers. t. 77. ISBN 9789041101457.
2. ↑ "Covenant of the League of Nations". The Avalon Project. Cyrchwyd 30 August 2011.