Dulyn

Dulyn

Arwyddair	Obedientia Civium Urbis Felicitas
Math	prifddinas, dinas fawr, dinas weinyddol yng Ngweriniaeth Iwerddon, y ddinas fwyaf, dinas â phorthladd
Poblogaeth	592,713
Sefydlwyd	841
Pennaeth llywodraeth	Paul McAuliffe
Gefeilldref/i	Vilnius, San Jose, Califfornia, Barcelona, Lerpwl, Beijing, Milan, Budapest, Yambol, Châteaudun, Podgorica, Bratislava, Guadalajara, Cirebon, Kyiv
Daearyddiaeth
Sir	Swydd Dulyn, Gweriniaeth Iwerddon
Gwlad	Gweriniaeth Iwerddon
Arwynebedd	114,990,000 m²
Uwch y môr	20 ±1 metr
Gerllaw	Afon Life, Môr Iwerddon, Camlas Royal, Afon Dodder
Cyfesurynnau	53.3497°N 6.2603°W
Cod post	D1-18, 20, 22, 24, D6W, D1-18, 20, 22, D6W
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredol	office of the Lord Mayor of Dublin
Corff deddfwriaethol	legislative body of Dublin City Council
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Lord Mayor of Dublin
Pennaeth y Llywodraeth	Paul McAuliffe
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Prifddinas Gweriniaeth Iwerddon a'i dinas fwyaf yw Dulyn (Gwyddeleg: Baile Átha Cliath; Saesneg: Dublin). Mae'r enw yn gyfieithiad o'r Wyddeleg "dubh linn" ("pwll du"). Mae wedi'i lleoli ar arfordir dwyreiniol Iwerddon, ar aber Afon Life ac yng nghanol Rhanbarth Dulyn. Fe'i sefydlwyd gan y Llychlynwyr yn 988 ac mae'n brifddinas Iwerddon ers yr Oesoedd Canol. Gweinyddwyd Teyrnas Iwerddon ac yna Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon o Gastell Dulyn sydd o fewn hen ardal hanesyddol y ddinas. Mae'r Castell nawr yn ganolfan weinyddol a seremonïol o bwys i Weriniaeth Iwerddon.

Erbyn heddiw, rhestir y ddinas fel y degfed ar Fynegai Canolfannau Ariannol y Byd ac mae ei phoblogaeth yn tyfu gyda'r cyflymaf yn Ewrop. Mae Dulyn yn ganolbwynt hanesyddol a diwylliant cyfoes Iwerddon, yn ogystal â bod yn ganolfan fodern ar gyfer addysg, y celfyddydau, yr economi a diwydiant. Mae'n ganolfan weinyddol Swydd Dulyn.

Roedd poblogaeth y ddinas weinyddol yn 505,739 yn ôl cyfrifiad 2006, ond roedd poblogaeth yr ardal drefol gyfan, yn cynnwys y maestrefi gerllaw, yn 1,186,159.