Nagaland

Nagaland

Math	talaith India
Prifddinas	Kohima
Poblogaeth	1,978,502
Sefydlwyd	1 Rhagfyr 1963
Pennaeth llywodraeth	Neiphiu Rio
Daearyddiaeth
Sir	India
Gwlad	India
Arwynebedd	16,579 km²
Yn ffinio gyda	Arunachal Pradesh, Assam, Manipur
Cyfesurynnau	26°N 95°E
IN-NL
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredol	Nagaland Legislative Assembly
Corff deddfwriaethol	Nagaland Legislative Assembly
Pennaeth y wladwriaeth	Padmanabha Acharya
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Chief Minister of Nagaland
Pennaeth y Llywodraeth	Neiphiu Rio
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Mae Nagaland neu Wlad y Nagas^[1] yn dalaith ym mryniau coediog gogledd-ddwyrain eithaf India. Mae'n ffinio â thaleithiau Assam i'r gorllewin, Arunachal Pradesh a rhan o Assam i'r gogledd, gwlad Myanmar i'r dwyrain a thalaith Manipur i'r de. Kohima yw prifddinas Nagaland, a Dimapur yw'r ddinas fwyaf. Gyda phoblogaeth o 1,988,636, (2001) ac arwynebedd tir o 16,579 km² yn unig mae'n un o daleithiau lleiaf India. Cafodd ei sefydlu fel talaith yn 1963.

Mae'r dalaith wedi dioddef o ansefydlogrwydd gwleidyddol ers degawdau ac mae'n anodd cael caniatad i fynd yno. Ers i India ennill eu hannibyniaeth mae galwadau am annibyniaeth i Nagaland wedi dominyddu gwleidyddiaeth y dalaith sydd wedi gweld lefelau uchel o drais ar adegau.

Ar un adeg bu'r Naga yn adnabyddus fel helwyr pennau. Mae'r 16 o lwythau yn cynnwys yr Angamis, Rengmas, Aos, Konyaks, Wanchus, Semas a'r Lothas. Roedd ganddynt grefydd animistaidd cyn i'r cenhadon cyntaf gyrraedd o'r Gorllewin. Erbyn heddiw mae dros 90% o'r Nagas yn Gristnogion a Saesneg yw iaith swyddogol y dalaith, er bod nifer o ieithoedd brodorol yn cael eu siarad yn ogystal.

1. ↑ Geiriadur yr Academi, [Nagaland].