Ymwybyddiaeth

Nid oes eglurhad syml o ymwybyddiaeth i'w gael. Mae wedi cael ei ddiffinio'n fras fel clwstwr o briodoleddau'r meddwl megis goddrychedd, hunan-ymwybyddiaeth, sentience, a'r gallu i ganfod perthynas rhwng chi eich hun a'ch amgylchedd. Mae hefyd wedi cael ei ddiffinio o safbwynt mwy biolegol ac achosol, fel y weithred o fodylu ymdrechion ystyriaethol a chyfrifiannol yn ymreolaethol, fel afer gyda'r bwriad o gael, o ddargadw, neu i uchafu paramedrau penodol (megis bwyd, amgylchedd diogel, teulu, cymar). Gall ymwybyddiaeth ymwneud â syniadau, synhwyriadau, canfyddiadau, tymherau, emosiynau, breuddwydiau, ac bod yn ymwybodol am eich hunan, ond nid yw yn angenrheidiol yn cyfeirio un o'r elfennau na chyfuniad o pob elfen.^[1] Mae ymwybyddiaeth yn safbwynt barn, yn fi, neu yn beth a ddisgrifiodd Thomas Nagel, bodolaeth rhywbeth sy'n debyg i fod yn rhywbeth.^[2] Mae Julian Jaynes wedi pwysleisio nad yw "ymwybyddiaeth yr un peth a gwybyddiaeth a dylid gael ei wahaniaethu yn llym. ... Y cangymeriad mwyaf cyffredin ... yw i ddrysu ymwybyddiaeth a chanfyddiad."^[3]

1. ↑ Flanagan, Owen. "Consciousness" in Honderich, Ted. The Oxford Companion to Philosophy, Gwasg Prifysgol Rhydychen, 1995, tud. 152.
2. ↑ Nagel, Thomas. "What it is like to be a bat," The Philosophical Review, LXXXIII, 4, Hydref 1974, tud. 435-450.
3. ↑ Jaynes, Julian, "The Origin of Consciousness in the Breakdown of the Bicameral Mind, 2d ed. 1990, tud. 447, Houghton Mifflin Co., 2000, ISBN 0-618-05707-2; 1st ed. 1979
   "consciousness is not the same as cognition and should be sharply distinguished from it. ... The most common error ... is to confuse consciousness with perception."