Historio de Islamo

La historio de Islamo inkludas la historion de la islama kredo kiel religio kaj kiel socia institucio. Kiel ĉe la majoritato de la religioj de la mondo, la historia disvolviĝo de islamo havis klaran efikon en la politika, ekonomia kaj milita historio de la areoj ene kaj ekster tio kion oni konsideras ĉefaj geografiaj atingozonoj. Kiel ĉe kristanismo, la koncepto de «islama mondo» povas esti pli malpli utila rigardante diferencajn periodojn de la historio. Grava tendenco de la islama kulturo helpas la identigon kun la komunumo. La historio de islamo kiel religio estas proksime rilata al la politika, ekonomia kaj milita historio.

Islamo aperis en Arabio en la 7-a jarcento de la kristana epoko kun la apero de la profeto Mohamedo. Unu jarcenton post lia morto, Islamo etendis el Atlantiko okcidente al Centrazio oriente. Tiu imperio ne restis unuigita dum multa tempo; la nova sistemo de registaro tuj derivis en enlanda milito konita de la historiistoj de Islamo kiel fitna, kaj poste en dua fitna. Post tio, rivalaj dinastioj postulis la kaliflandon, aŭ estrecon de la islama mondo kaj multaj islamaj ŝtatoj kaj imperioj havigis nur simbolan obeon al la kalifo, nekapabla unuigi la islaman mondon.

Spite tiun fragmentadon de Islamo kiel politika komunumo, la imperioj de la Abasida Kaliflando, la mogoloj kaj la otomanaj Selĝukoj estis inter la plej grandaj kaj povaj de la mondo. La araboj organizis multajn islamajn centrojn de kulturo kaj scienco el kiuj aperis elstaraj islamaj sciencistoj, astronomoj, matematikistoj, doktoroj kaj filozofoj dum la Islama Orepoko. La teknologio floris; estis multa investado en ekonomia infrastrukturo, kiaj sistemoj de irigacio kaj kanaloj. Fokuso al la gravo de la legado de la Korano produktis altan nivelon de legokapablo en la tuta loĝantaro ĝenerala.

Poste, en la 18-a kaj 19-a jarcentoj, la islamaj regionoj falis sub la influo de la povegaj eŭropaj imperioj. Post la Unua Mondmilito kaj la Okupo de Istanbulo, la restaĵojn de la Otomana Imperio estis dividitaj en la dispartigo de la Otomana Imperio kiel eŭropaj protektoratoj.

Post multaj jarcentoj, ne restas granda kaj amplekse akceptita reklamo de la kalifeco (kiu estis reklamita almenaŭ fare de la otomanoj).

Kvankam tuŝita de diversaj ideologioj, kiaj la komunismo, dum granda parto de la 20-a jarcento, la islama identeco kaj la elstareco de Islamo en politikaj aferoj pliiĝis preskaŭ sendube dum la lastaj jaroj de la 20-a jarcento kaj komenco de la 21-a. La rapida kresko, la interesoj de okcidento en la islamaj regionoj, la internaciaj konfliktoj kaj la tutmondiĝo influis en la gravo de Islamo en la formado de la mondo en la 21-a jarcento.