Neptuno (planedo)

Neptuno
Planedo
astronomia simbolo
glacia giganta planedo • ekstera planedo • Ter-ekstera planedo
Astronomia simbolo	vd
Nomita laŭ	Neptuno vd
Malkovro
Malkovrinto	Johann Gottfried Galle[1]
Dato de malkovro	23-a de septembro 1846[1][2]
Loko de malkovro	Berlino[1]
Unua superflugo	Voyager 2 (25-an de aŭgusto 1989)
Unua enorbitiĝo	Neniam
Orbitaj ecoj
Granda duonakso - Periapsido - Apoapsido	4 503 443 661 km (30,10 AU)[2] 4 452 940 833 km (29,77 AU) 4 553 946 490 km (30,44 AU)
Discentreco	0,011214269[2]
Meza anomaliangulo	267,767281°
Klinangulo	1,767975° (rilate al la ekliptiko)[2]; 6,43° (rilate al la suna ekvatoro); 0,72° (rilate al la laplaca ebeno)
Periodo	60 190 tagoj (164,79 jaroj)[2]
Meza cirkulrapido	5,43 km/s[2]
Longitudo de suprenira nodo	131,794310°
Argum. de periapsido	265,646853°
Naturaj satelitoj Ringoj	Jes, 14[2] Jes[2]
Fizikaj ecoj
Diametro Ekvatora diametro Polusa diametro - Plateco - Areo - Volumeno	49 528 km vd 49 528 ± 30 km[2] 48 682 ± 60 km[2] 0,0171 ± 0,0013 7,6408 × 109 km2 6,254 × 1013 km3[2]
Maso - Denso - Surfaca falakcelo - Liberiga rapido	1,0243 × 1026 kg 1,638 × 103 kg/m3 11,15 m/s2[2] 23 500 m/s[2]
Rotacia periodo - Sidera periodo	0,6713 tagoj (16h 6min 36s)[2]
Aksa kliniteco	28,32°[2]
Atmosferaj kaj surfacaj ecoj
Surfaca temperaturo	72 K (averaĝe, je 1 baro) 55 K (averaĝe, je 0,1 baroj)[2]
Geometria albedo Albedo laŭ Bond	0,41[2] 0,290[2]
Observaj ecoj
Videbla magnitudo - Minimuma - Maksimuma	7,67 vd 8,0 7,78[2]
Angula diametro - Minimuma - Maksimuma	2,2″[2] 2,4″[2]
v • d • r

Neptuno estas la oka kaj plej ekstera^[3] planedo de la sunsistemo. Ĝi estas ankaŭ la lasta kaj malplej granda el la kvar gasgigantoj, sed la kvara plej granda kaj tria plej peza el ĉiuj planedoj de la sunsistemo^[4].Neptuno estas la nura objekto en la Sunsistemo kiu nun estas konsiderata planedo (Plutono ne plu estas konsiderata planedo) kiun normalaspekta persono ne povas vidi de la Tero per la nuda okulo, kvankam Urano estas tiel malforte videbla ke ankaŭ ĝi estis nur konsiderata planedo malfrue.

Malkovris Neptunon la germana astronomo Johann Gottfried Galle la 23-an de septembro 1846^[1], helpe de kalkuloj de Urbain Le Verrier kaj John Couch Adams^[2], kiuj kalkulis la lokon de tiu planedo per la perturboj de la orbito de Urano.

Neptuno estis nomata laŭ Neptuno, la romia dio de oceano. Ĝia signo estas ♆, stiligita tridento.

Neptuno estas nevidebla nudokule^[5] kaj en teleskopo aperas kiel bluverda disko. Ĝin vizitis nur unu kosmosondilo: Voyager 2, kiu preterpasis ĝin la 25-an de aŭgusto 1989. Ĝia plej granda satelito estas Tritono.

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2 1,3} Gazetteer of Planetary Nomenclature (angle). Usona geologia agentejo USGS. Alirita la 3-an de aprilo 2010.
2. ↑ ^{2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21} Dr. David R. Williams. Neptune Fact Sheet (angle). NASA. Alirita la 3-an de aprilo 2010.
3. ↑ Laŭ la difino de “planedo” aprobita la 24-an de aŭgusto 2006 dum la 26-a ĝenerala asembleo de la Internacia Astronomia Unio. Antaŭ tiu oficiala difino, Plutono estis konsiderata kiel la plej ekstera planedo.
4. ↑ Dr. David R. Williams. Planetary Fact Sheet - Metric (angle). NASA. Alirita la 1-an de aprilo 2010.
5. ↑ Kun videbla magnitudo je 8,0, Neptuno estas malpli brila ol la malplej brilaj nudokule videblaj steloj, kiuj havas videblan magnitudon je proksimume 6,0.