Alutiiqera

Alutiiqera
Datu orokorrak
Hiztunak	450
UNESCO sailkapena	4: arrisku larrian
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza eskimo-aleut hizkuntzak Inuit–Yupik (en) Yupik (en)
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologia	hizkuntza eranskaria eta hizkuntza polisintetikoa
Alfabetoa	latindar alfabetoa eta eskimal alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3	ems
Ethnologue	ems
Glottolog	paci1278
Linguasphere	60-ABA-d
UNESCO	157
IETF	ems
Endangered Languages Project	672

Alutiiqera (Sugt'stun^[1], Alutiiq^[1] eta Alutiit’stun^[1] ere deitua) Alaskako mendebalde eta hego-mendebaldean hitz egiten den Alaska Erdialdeko Yup’ik hizkuntzaren gertuko ahaidea da. Bi dialekto nagusi ditu:^[2]

• Koniag Alutiiqera: Alaskako penintsulako goikaldean eta Kodiak uhartean hitz egiten da; Afognak uhartean ere hitz egiten zen 1964ko Alaskako lurrikaragatik bertako biztanleek alde egin zuten arte.
• Chugach Alutiiqera: Kenaiko penintsulan eta Prince William Sound-en hitz egiten da.

Alutiiq etniako 3.000 pertsonatik, 400 inguruk hitz egiten dute Alutiiqera oraindik. Gaur egun, Alutiiq komunitateak haien hizkuntza berpizteko prozesuan daude. 2010ean Kodiakeko institutuak ikasleen eskaera bati erantzun zioten eta Alutiiqera irakastea adostu zuten. Kodiakeko dialektoa 50 pertsona inguruk soilik hitz egiten zuten, guztiak nagusiak, eta dialektoa hilzorian zegoen.^[3] 2013. urteko irailetik aurrera, Anchorageko Alaska Pacific Unibertsitateak eskolak eskaintzen ditu “Where Are Your Keys?” teknika erabiliz.^[4]

1. ↑ ^{a b c} (Ingelesez) Alutiiq Traditions: An Intro to Native Culture of Kodiak. Alutiiq Museum, 4 or..
2. ↑ (Ingelesez) Alutiiq Traditions: An Intro to Native Culture of Kodiak. Alutiiq Museum, 5 or..
3. ↑ (Ingelesez) «Kodiak High School Adding Alutiiq Language Class» KMXT 100.1 FM 2010-12-14 (Noiz kontsultatua: 2021-04-27).
4. ↑ (Ingelesez) Friedman, Sam. «They’re speaking Alutiiq in Anchorage» The Washington Times (Noiz kontsultatua: 2021-04-27).