Azkoien

Azkoien
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Azkoiengo ikuspegia Azkoiengo gaztelutik
Bandera Armarria
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Nafarroa Garaia
Merindadea	Erriberri
Eskualdea	Erriberagoiena
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Nafarroa
Barrutia	Tafalla
Izen ofiziala	Peralta / Azkoien
Alkatea (2015-2023)	Juan Carlos Castillo Ezpeleta (Ezkerren Azkoiengo Batasuna)
Posta kodea	31350
INE kodea	31202
Herritarra	azkoiendar
Geografia
Koordenatuak	42°21′25″N 1°48′06″W / 42.35688014°N 1.80159574°W / 42.35688014; -1.80159574
Azalera	88,4 km²
Garaiera	279-468 metro
Distantzia	61,9 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria	5.979 (2023:  41)
2.914 (%48,7) (2019)  (%49,8) 2.979
Dentsitatea	67,64 biztanle/km²
Zahartzea[1]	% 20,93
Ugalkortasuna[1]	‰ 52,23
Ekonomia
Jarduera[1]	% 78,28 (2011)
Desberdintasuna[1]	% 2,99 (2011)
Langabezia[1]	% 12,71 (2013)
Euskara
Eremua	eremu ez-euskalduna
Euskaldunak[2][3]	% 1,90 (2018: %1,06)
Datu gehigarriak
Webgunea	www.aytoperalta.com

Azkoien^[4][a] Euskal Herriko udalerri bat da, Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta. Erriberriko merindadean eta Erriberagoiena eskualdean dago, Iruñea hiriburutik 61,9 kilometrora. Altuera 279 eta 468 metro artekoa da, eta 88,40 km²-ko azalera hartzen du. 2023 urtean 5979 biztanle zituen.

Azkoien da Argako Erriberako udalerririk garrantzitsuena, eta Ipar Erriberako San Adrianekin batera. Izena ematen dion mendilerroaren azpian dago, gaztelua dagoen tokian, Erdi Aroan garrantzi handia eman ziona. Arga ur-emariaren ertzean eta haitz malkartsu baten oinean dago ia 6000 biztanleko herri hori, eta industria-sektorean aurkitu du oparotasun berriena. 1444an, bi milurteko baino gehiagoko historia borrokalariarekin, Jakako forua lortu zuen Gaztelako tropen aurrean zuen fideltasunagatik, gerra berriek bere gaztelua suntsitu zuten, Cisneros kardinalak Nafarroako Erresuma konkistatu ondoren ia erabat eraitsi zuten arte, eta Iberiar Penintsulako Gerran eta Karlistaldietan setio berriak jasan zituen. Orain, alde zaharraren inguruan hazten ari da baketsu, ibaiaren ondoan egiten dituen ibilaldiekin eta industrialde zabalarekin, hiribilduaren eta eskualde osoaren motorra, Azkoyen enpresa nabarmentzen den lekuan.

Bertako biztanleak azkoiendarrak dira.

1. ↑ ^{a b c d e} Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
2. ↑ Euskara ezagutza tasa. (2010) Euskal Herriari Begira (Udalbiltza), Eustat, INE, NASTAT eta Euskal Herriko Hizkuntza Adierazle Sistema (EAS).
3. ↑ Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 48-53 or..
4. ↑ Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .

Aipuaren errorea: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found