Eskizofrenia

Oharra: Wikipediak ez du aholku medikorik ematen

Eskizofrenia
Deskribapena
Mota	psychotic disorder (en) , schizophrenia spectrum disorder (en) eritasuna
Espezialitatea	Psikiatria Psikologia klinikoa
Sintoma(k)	Psikosia, cognitive dysfunction (en) , eritasuna Haluzinazioa
Asoziazio genetikoa	Zerrenda CACNA1C (en) , TSNARE1 (en) , SLCO6A1 (en) , ZEB2 (en) , SDCCAG8 (en) , NOTCH4 (en) , BRD1 (en) , FBXO11 (en) , ARHGAP31 (en) , POM121L2 (en) , NKAIN2 (en) , TCF4 (en) , ARNTL (en) , CDH13 (en) , CTNNA3 (en) , BCL9 (en) , ZFYVE28 (en) , RORA (en) , KIF26B (en) , NLRC5 (en) , HHAT (en) , PPFIA2 (en) , CNTNAP5 (en) , TMTC1 (en) , KCNMB2 (en) , MSRA (en) , COMMD10 (en) , CSMD1 (en) , NFKB1 (en) , TSPAN18 (en) , CNNM2 (en) , NT5C2 (en) , STT3A (en) , TRIM26 (en) , ERC2 (en) , PTPRN2 (en) , PHF8 (en) , RIN2 (en) , CNTNAP2 (en) , MYO18B (en) , IFT88 (en) , NPAS3 (en) , PLAA (en) , ACSM1 (en) , ANK3 (en) , VRK2 (en) , TNIK (en) , TRAF3 (en) , ZNF804A (en) , AGBL1 (en) , CCDC60 (en) , RELN, APOL2 (en) , CACNA1G (en) , STAG1 (en) , FAM120A (en) , SETD1A (en) , SP4 (en) , TRIO (en) , AKAP11 (en) eta GRIA3 (en)
Tratamendua
Erabil daitezkeen botikak	armodafinil (en) , olantzapina, ziprasidone (en) , acetophenazine (en) , bexarotene (en) , aripiprazole (en) , tioridazina, flufenazina, loxapine (en) , (±)-molindone (en) , klorpromazina, haloperidol, errisperidona, brexpiprazole (en) , iloperidone (en) , pimozide (en) , (E)-chlorprothixene (en) , erreserpina, (Z)-thiothixene (en) , klozapina, trifluoperazine (en) , clonazepam (en) , Karbamazepina, mesoridazine (en) , paliperidone (en) , iloperidone (en) , (Z)-thiothixene (en) , zotepine (en) , cariprazine (en) , transclopenthixol (en) , perphenazine (en) , (R,R)-asenapine (en) , carphenazine (en) , flupentixol, (RS)-amisulpride (en) , pipotiazine (en) eta levosulpiride (en)
Identifikatzaileak
GNS-10-MK	F20 eta F20.9
GNS-9-MK	295.9, 295.90 eta 295
GNS-10	F20
GNS-9	295295
OMIM	181500
DiseasesDB	11890
MedlinePlus	000928
eMedicine	000928
MeSH	D012559
Disease Ontology ID	DOID:5419

Eskizofrenia gaixotasun psikologiko larria eta kronikoa da, hau da, behin garatu eta bizitza osorako duguna. Batzuetan pertsonak errealitatearekin apurketak dituzte, haluzinazioak, delirioak (sinesmen faltsuak) eta abar.

Eskizofrenia gutxi gorabehera 17 urtetik gora garatzen hasten da.

Sintomak bost taldetan banatzen dira.

• Lehenengo taldean, sintoma positiboak daude. Zoraldiak (delirioak), lilurapenak (haluzinazioak), jokabide aldaketak, eta urduritasuna. Psikosi izena hartzen duten sintomak dira.
• Bigarren taldean, sintoma negatiboak daude. Hala nola: loezina (insomnioa), gose falta etab.
• Hirugarren taldean, adimenarekin lotuta dauden sintomak daude. Bertan honako hauek agertzen dira: arreta, informazioa hartzea eta logika elkarketa deuseztatzea; ikastea galaraztea… Talde honetan dauden sintomak dira ezgaitasun sozial gehien eragiten dutenak.
• Laugarren taldean, sentipenekin lotuta dauden sintomak agertzen dira: haserrekortasuna, kezkatzea, tentsioa, depresioa, etsitzea eta ekintza suizidak.
• Azkenik, bosgarren taldean, sintoma anti-sozialak izaten dira.