Iodo

Iodoa
53 Telurioa ← Iodoa → Xenona
53 I                                                                                                                                                                                                                                           Taula periodikoa
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakia	Iodoa, I, 53
Serie kimikoa	halogenoak
Taldea, periodoa, orbitala	17, 5, p
Masa atomikoa	126,90447(3) g/mol
Konfigurazio elektronikoa	[Kr] 4d10 5s2 5p5
Elektroiak orbitaleko	2, 8, 18, 18, 7
Propietate fisikoak
Egoera	solidoa
Dentsitatea	(0 °C, 101,325 kPa) 4,933 g/L
Urtze-puntua	386,85 K (113,7 °C, 236,66 °F)
Irakite-puntua	457,4 K (184,3 °C, 363,7 °F)
Urtze-entalpia	15,52 kJ·mol−1
Irakite-entalpia	41,57 kJ·mol−1
Bero espezifikoa	(25 °C) 54,44 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k T/K 260 282 309 342 381 457
Propietate atomikoak
Kristal-egitura	ortoerronbikoa
Oxidazio-zenbakia(k)	±1, 5, 7 (oxido azido sendoa)
Elektronegatibotasuna	2,66 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala	1.a: 1.008,4 kJ/mol 2.a: 1.845,9 kJ/mol 3.a: 3.180 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)	140 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)	115 pm
Erradio kobalentea	133 pm
Van der Waalsen erradioa	198 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa	(300 K) 0,449
Isotopo egonkorrenak
Iodoaren isotopoak iso UN Sd-P D DE (MeV) DP 127I %100 I egonkorra da 74 neutroirekin 129I Sintetikoa 15,7x106 u β− 0,194 129Xe 131I Sintetikoa 8,02070 e β− 0,971 131Xe

Iodoa (grezieraz: iodes, morea) elementu kimiko bat da, I ikurra eta 53 zenbaki atomikoa dituena. Kimikoki, iodoak halogenoen multzoko elementuen arteko erreaktibotasunik txikiena dauka, eta elektropositiboena da astatoaten ondoren. Iodoaren erabilera nagusiak medikuntzan, argazkigintzan eta tinduen ekoizpenean daude. Izaki bizidun gehienek beharrezkoa dute, kopuru txikietan bada ere. Beste halogenoek bezala, iodoak molekula diatomikoak eratzen ditu, I₂ forma hartuz. Bernard Courtois frantses kimikariak aurkitu zuen 1811 urtean.