Jano

Jano
Antzinako Erromako erlijioa eta Erromatar mitologia
Ezaugarriak
Sexua	gizonezkoa
Ikonografia	makila, Giltza eta Hirurehun eta hirurogeita bosta
Domeinua	Ereitea, hasiera, sarrera, transition (en) , denbora, Dualismoa, korridorea eta doorway (en)
Familia
Aita	Saturno eta Caelus
Ama	Entoria (en) eta Hekate
Ezkontidea(k)	Juturna eta Venilia (en)
Seme-alabak	Canens (en) , Fontus (en) eta Crano (en)
Anai-arrebak	Hymnus (en) , Felix (en) eta Faustus (en)

Jano^[1] (latinez: Ianus) Antzinako Erromako jainkoa izan zen. Hasierak, ateak, pasabideak, trantsizioak denbora, dualtasuna, sarrerak, ertzak eta amaieren buru zen. Bi aurpegiko irudia du (Jano Bifronte), aurrera begira dagoena bata eta atzera begira bestea. Bera irudikatzeko ikurrak atea, giltza eta hasiera dira.^[2]

Janoren jatorria zein den ez dago argi, baina nolanahi ere Erromako jainkoetan zaharrenetakoa da. Ateen (latinez: ianuae), arkuen (latinez: jani) eta hasiera guztien jainkoa zen. Sartu-irtenetan gurtzen zuten, eta familia-burua izaten zen gurtza horretako flamen edo apaiza. Bi ate zituen eraikin bat (eta ez tenplu bat askotan esan den bezala) egin zioten Palatinoko erromatarrek eta Kirinalgo sabinarrek. Bi herrien arteko bidean eraiki zuten, eta irekita uzten zuten gerra-garaietan sabinarrak eta erromatarrak lasai pasa zitezen alde batetik bestera; eta ixten zuten bake-garaietan, herri bakoitzaren bakartasuna ondo gordetzeko.^{[erreferentzia behar]}

1. ↑ Euskaltzaindiaren 82. araua: Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak
2. ↑ (Gaztelaniaz) Sánchez, Kattia Chinchilla. (2000). «Jano: El dios de los inicios y el dios de las puertas» Revista de Filología y Lingüística de la Universidad de Costa Rica 26 (1): 227–241.  doi:10.15517/rfl.v26i1.21013. ISSN 2215-2628. (Noiz kontsultatua: 2023-03-05).