Jose Maria Iparragirre

Jose Maria Iparragirre
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Urretxu, 1820ko abuztuaren 12a
Herrialdea	Euskal Herria
Heriotza	Ezkio-Itsaso, 1881eko apirilaren 6a (60 urte)
Heriotza modua	: pneumonia
Familia
Aita	Jose Agustin Iparragirre
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara gaztelania frantsesa italiera
Jarduerak
Jarduerak	bertsolaria, musikaria eta idazlea
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkak	Lehen Karlistaldia

Jose Maria Iparragirre Balerdi (Urretxu, Gipuzkoa, 1820ko abuztuaren 12a – Itsaso, Gipuzkoa, 1881eko apirilaren 6a) olerkaria, euskal abeslari eta musikagilea izan zen, "nazio olerkigile"tzat hartua. Hark sortuak dira, besteak beste, Gernikako Arbola eta Agur Euskalerria kantuak. Musikaren eta poesiaren ikuspegitik haren lanak berritzaileak eta sakonak izan ez baziren ere, sentimenduen aldetik Iparragirrek eragin itzela izan du euskal kulturan, Polonian Adam Mickiewiczek eta Italian Alessandro Manzonik izandakoaren antzekoa.

Haren bizitzako 60 urtean izan zituen Euskal Herriak bere historiako eraldaketa garrantzitsuenetariko batzuk. Eraldaketa horiek Erregimen Zaharraren krisialdiarekin hasten dira, gero krisi horren ondorioz karlistaldiak etorri ziren, eta Iparragirreren bizitzaren hondarrean Euskal Herriko industrializazioa izan zen. Arteari dagokionez, Erromantizismoaren arrakasta garaian bizi izan zen Iparragirre, eta horrek haren estiloan eragin nabarmena izango zuen, gizabanakoaren errealizazio pertsonalerako eta askatasun kolektiborako sentimendua eta irrika indartuta. Hori islatuta ageri da Jose Maria Iparragirreren jarduera guztietan, hala nola haren olerki eta abestietan. Bertsolaritza zaharrean Euskal Herriko Erromantizismo artistikoaren pertsonaiarik nabarmenena da, eta haren Gernikako Arbola ereserkia euskaldunen nortasun ikur bilakatu da.^[1]

1. ↑ «Jose Maria Iparragirre» euskonews&media topictolosa.