Konbentzioaren Gerra 1793-1795 bitarteko gatazka militarra izan zen, Euskal Herrian oso eragin handia izan zuena; gerraren beste gunea Katalunia izan zen, Pirinioen inguruan. Espainietako Koroa eta Frantziako Errepublika elkarren kontra jarri zituen gerra hori Lehen Koalizioko Gerra zabalagoan kokatu zen, eta bere ezaugarri bereziak izan zituen Euskal Herrian, bertako gobernu, lege eta ohituren gaineko tentsioak eta jarrera desberdinak tarteko. Gerrarekin, itzulbiderik gabe galdu ziren foruak Ipar Euskal Herrian, eta koloka batean gelditu Hego Euskal Herrian.
.png)
Ipar Euskal Herrian, Izua eta errepresio gogorra ekarri zituen Lapurdiko herritarren eta euskaltasunaren kontra eta, Bidasoaz hegoaldera, Frantses Errepublikaren aldeko zein kontrako mugimenduak eragin zituen, Gipuzkoako Errepublikaren aldarrikapenean eta Arrasateko gerra diputazioan gorpuztuak (1794). 1795eko udaberriko erasoaren ondorioz, Euskal Herri ia osoa frantses armadaren eskuetan geratu zen, Pancorboren atarian. Ataka horretan, Manuel Godoy Espainiako ministro ahalguztidunak Basileako Bakea hitzartzea erabaki zuen, Frantziari Hispaniolako mendebaldea emanez Euskal Herriko lurraldeen trukean.
Gerra honen ondorio nagusietako bat armada arrotzen etorrera izan zen, 1719tik gertatzen ez zena. Horrek herritarren, jabetzen eta foru ogasunaren kalte eta galera larriak eragin zituen eta, nahasmenaren erdian, talde armatuak sortu ziren Pirinioez hegoaldera, XIX. mendean Karlistaldietan luzatu zen fenomenoa. Konbentzioaren Gerrak liberalismoaren eta tradizionalismoaren arteko oposizioa finkatu zuen, foruen gaia tartean zela. Garai berri bati eman zion hasiera Euskal Herrian, Mendebaldeko zibilizazioaren testuinguruan 1776tik 1917 arte "mende luzea" deitu izan dena (nazio estatuen eraketaren aroa, E.J. Hobsbawmen arabera)[1] eta, Euskal Herrirako, "hondamendiaren zikloa", 1792tik 1876rako aldiari Julio Caro Barojak garratzago deitu izan dion bezala.[2]
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search