Makina

Artikulu hau hobetzeko lanean ari da Joxan Garaialde lankidea. Hori dela eta, beharbada hutsuneren batzuk izango dira edukian edo formatuan. Mesedez, aldaketa handi bat egin baino lehen, eztabaida ezazu haren lankide orrian edo artikuluaren eztabaida orrian, erredakzioa koordinatzeko.

Makinak gure edozein jarduera modu errazagoan egiteko erabiltzen ditugun objektuak dira.

Makinek modu askotan laguntzen digute. Adibidez, guraizeekin papera erraz eta azkar mozten dugu. Telefonoari esker, momentuan komunikatzen gara munduko beste leku batean dagoen norbaitekin.

Orokorrean, makinei esker, indarra eta denbora aurrezten ditugu.

Makina lan bat egiteko erabiltzen den osagai edo tresna multzo egituratu bat da, horretarako energia baliatzen duena. Makina bateko osagaiak mekanikoak, neumatikoak, hidraulikoak, elektrikoak nahiz elektronikoak izan daitezke. Makinak finkoak (tornua, esaterako) zein mugikorrak (lokomotora eta bizikleta, adibidez) izan daitezke.

Oinarrizko sailkapen baten arabera, makinak bakunak (atal finko batzuei lotutako gorputz trinko bakarrekoak: palanka, tornua, etab.) eta konposatuak (makina bakunez osatuak: transfer makinak, etab.) izan daitezke.

Makina tresna bat da, eta, ekintza jakin bat egiteko, energia erabiltzen duen zati bat edo gehiago du. Makinak, normalean, baliabide mekanikoz, kimikoz, termikoz edo elektrikoz elikatzen dira, eta, askotan, motordunak izaten dira. Historikoki, tresna elektriko batek atal mugikorrak ere behar ditu makina gisa sailkatu ahal izateko. Hala ere, elektronikaren etorrerak ekarri du tresna elektrikoak garatzea mugimenduan dauden elementutzat jotzen diren atalik izan gabe^[1].

Makina sinplea indar baten norabidea edo magnitudea transformatzen duen gailua da, baina badaude makina konplexuago asko ere, adibidez, ibilgailuak, sistema elektronikoak, makina molekularrak, ordenagailuak, telebistak, irrati-ekipoak, eta abar.

1. ↑ The American Heritage Dictionary, Second College Edition