Nazioarteko harremanak

Nazioarteko harremanak estatuen arteko nahiz estatu eta nazioarteko sistemako bestelako unitateen arteko harremanak aztertzen dituen diziplina akademikoa da. Esan bezala, bere aztergai bezala, estatuez gain, nazioarteko erakundeak, gobernuz kanpoko erakundeak -edo GKEak- nahiz korporazio multinazionalak barne biltzen ditu.

Nazioarteko harremanak azterketa-gune diziplina-anitza da, bere baitan hainbat ikerketa eremu bilduz, besteak beste: ekonomia, historia, geografia eta zientzia politikoa. Azken urteetan, era berean, ikerketa esparru berriak gehitzen ari zaizkio nazioarteko harremanen eremuari; eta genero ikerketak, ingurumena zein informatika azpimarratu behar dira.

Rafael Calduch-en esanetan: «harreman sozial horiek guztiak eta horiek sortzen dituzten eragileak dira; nazioartekotasunaren kalitateaz gozatzen dute modu eraginkor eta esanguratsuan lagunduz gizarte ezberdintzat hartzen den nazioarteko gizartea eratzen, dinamikan eta desagertzen». Hala, nazioarteko harremanak ikasketa-objektuari zein diziplina akademikoari aplika dakioke. Hasierako ikuspegia historiko-politikoa bazen ere, gaur egun, gainerako osagaiak pribilegiatzen dira, besteak beste, ekonomikoak, kulturalak, soziologikoak...

Gizarte zientzien adartzat hartu bada ere, ez dute diziplina hau diziplinarteko, diziplina anitzeko edo diziplinen arteko ikasketa eremu gisa nabarmendu. Tuzididesen garaitik, nazioarteko harremanak aztertu badira ere, bere jatorri ontologikoa unibertsitate-titulua sortzeari bide eman zioten ikasketa formalei egiten die erreferentzia. Bere aplikazio-eremua zabala da, Estatuen kanpo-politikaren azterketa eta formulazioa nabarmenduz. Era berean, badira beste arlo batzuk, hala nola zientzia politikoak, antropologia, geopolitika, nazioarteko zuzenbidea, giza geografia, nazioarteko ekonomia politikoa, soziologia,..

Gaur egun, diziplina horrek aztertzen dituen gai hauek nabarmentzen dira: globalizazioa, Estatua, ekologia eta garapen iraunkorra, terrorismoa eta krimen antolatua, armagabetzea eta armen kontrola, nazionalismoa, garapen ekonomikoa, nazioarteko finantzak, giza eskubideak...

Hedaduraz, nazioarteko harreman terminoa Estatuen eta/edo nazioarteko erakundeen arteko harremanak ezartzen eta garatzen diren esparru edo espazioari ere aplikatzen zaio.