Plancken konstantea

Plancken konstantea mekanika kuantikoaren teorian paper nagusia betetzen duen konstante fisiko bat da. Bere aurkitzailearengandik, Max Planck, datorkio izena, teoria kuantikoaren gurasoetako bat. ${\displaystyle h}$ bezala adierazia, maiz ekintzaren oinarrizko kuantu gisa definitzen den konstantea da.

Planck konstantea SI unitateetan adierazten denean, honako balio zehatza du ^[1]:

${\displaystyle h=6.62607015x10^{34}}$ J·s

Plancken konstantearen definizio sinplea "quantum edo fotoi bati dagokion energia-kopurua zehazteko aukera ematen duen fisika kuantikoaren konstantea" da. Hasiera batean, fotoi baten energia ${\displaystyle E}$ eta bere uhin elektromagnetikoaren ${\displaystyle f}$ frekuentziaren arteko proportzionaltasun-konstante gisa proposatu zen ^[2]. Energiaren eta frekuentziaren arteko erlazio horri «Planck-Einsteinen erlazioa» esaten zaio:

${\displaystyle E=hf}$

Frekuentzia segundoko radianetan edo frekuentzia angeluarrean adierazten den aplikazioetan, erabilgarria da ${\displaystyle {\frac {1}{2\pi }}}$ faktorea Plancken konstantearen barruan sartzea. Emaitzazko konstantea, «Plancken konstante murriztua» edo «Diracen konstantea», honela adierazten da ${\displaystyle \hbar }$:

${\displaystyle \hbar ={\frac {h}{2\pi }}}$

Horrela, ${\displaystyle \omega }$ frekuentzia angeluarreko fotoi baten energia, non ${\displaystyle \omega =2\pi f}$, honela adierazi ahal izango da:

${\displaystyle E=\hbar \omega }$

1. ↑ «CODATA Value: Planck constant» physics.nist.gov (Noiz kontsultatua: 2022-03-05).
2. ↑ Planck, Max. (1901). Uber das Gesetz der Energieverteilung im Normalspectrum. Ann. Phys., 309 or..