San Joan Laterangoaren basilika

San Joan Laterangoaren basilika
Arcibasilica Papale di San Giovanni in Laterano
UNESCOren gizateriaren ondarea
Historic Centre of Rome, the Properties of the Holy See in that City Enjoying Extraterritorial Rights and San Paolo Fuori le Mura Lateran Extraterritorial properties of the Holy See Erromako zazpi elizen erromesaldia
Egunez   Gauez   Barnealdea  Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea	Italia
Eskualdea	Lazio
Italiako hiri metropolitarra	Erromako hiri metropolitarra
Muga-hiri	Erroma
Koordenatuak	41°53′09″N 12°30′22″E / 41.885905555556°N 12.506155555556°E / 41.885905555556; 12.506155555556
Historia eta erabilera
UNESCOko Mundu Ondare Gunearen artxiboaren zuzenketa	1990
Jabea	Egoitza Santua
Izenaren jatorria	Jesus Nazaretekoa Joanes Bataiatzailea John the Evangelist (en)
Erlijioa	katolizismoa
Elizbarrutia	Erromako elizbarrutia
Izena	John the Evangelist (en) Joanes Bataiatzailea Salvator Mundi (en)
Arkitektura
Arkitektoa	Francesco Borromini Alessandro Galilei (en)
Materiala(k)	haitzurdina, zementua eta Granitoa
Estiloa	arkitektura barrokoa Arkitektura neoklasikoa
Dimentsioak	73 () × 140 () m
Gizateriaren ondarea
Irizpidea	(i), (ii), (iii), (iv) eta (vi)
Erreferentzia	91-002a
Eskualdea[I]	Europa eta Ipar Amerika
Izen-ematea	bilkura)
Webgune ofiziala
↑ UNESCOk egindako sailkapenaren arabera

San Joan Laterangoaren basilika^[1] (italieraz: San Giovanni in Laterano; latinez: Sancti Ioannis in Laterano) Erromako katedrala da eta Aita Santuaren egoitza eklesiastiko nagusia, bertan baitako Aulki Santua. Lau basilika nagusien lehena da, San Petri Vatikanokoaren gainetik, eta Mendebaldeko basilika zaharrena^[2].

Basilika honen izen osoa honakoa da: Salbatore Txit Santuaren eta San Joan Bataiatzaile eta Ebanjelisten Laterangoaren artxibasilika, hiriko eta munduko eliza guztien ama eta buru (italieraz: Arcibasilica del Santissimo Salvatore e dei Santi Giovanni Battista ed Evangelista in Laterano madre e capo di tutte le chiese della città e del mondo; latinez: Archibasilica Sanctissimi Salvatoris et Sancti Iohannes Baptista et Evangelista in Laterano omnium urbis et orbis ecclesiarum mater et caput).

Basilika bera Vatikano Hiriaren mugetatik at dago, Erromako Lateran auzoan, Monti rionean. Hala ere, lurraldez kanpoko statusa du, Vatikanoaren jabegoa baita. Auzi hau Erromako beste eraikin batzuekin ere gertatzen da, Laterango Itunak hizpatu bezala. Egungo artzapeza Agostino Vallini da, Erromako elizbarrutiko kardinal bikario orokorra^[3]. Frantziako presidentea, egun Nicolas Sarkozy, basilikako "ohorezko kanon bakar eta lehena" da, Frantziako erregeengandik jasotako titulua Henrike IV.a Frantziakoaren garaitik.

1. ↑ Euskaltzaindiaren 125. arauaren arabera "San" da gomendio nagusia, eta 66. arauaren arabera "Joan" da, "Joanes"-ekin batera erabili beharrekoa, tokian tokiko erabilerak baztertu gabe. Horrela, "San Joan" da Euskaltzaindiaren arauen nagusien arabera erabili beharrekoa. Hala ere, EIMAko Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak testuan, Done Joan ageri da, nahiz eta hau inongo euskal tradiziotan ez ageri. 66. arauan oin-oharretan ageri denez Leizarragak Bataiatzaileari Joanesderitzo eta apostoluari Joan. Toponimian eta jaieguna izendatzekoDonibaneizena hobesten da: Donibane Garazi, Pasai Donibane, Donibane sua, Donibane jaia, tokian tokiko erabilerak baztertu gabe.
2. ↑ www.vatican.va
3. ↑ (Italieraz) Basilica papale. Vicariatus Urbis — Erromako elizbarrutiko gunea (Noiz kontsultatua: 2008-08-07).