Back Виетнамтәи аибашьра Abkhazian Viëtnamoorlog Afrikaans Vietnamkrieg ALS የቬትናም ጦርነት Amharic Guerra de Vietnam AN वियतनाम युद्ध ANP حرب فيتنام Arabic لحرب د ڤييطنام ARY حرب فييتنام ARZ Guerra del Vietnam AST

Vietnamgo Gerra

Vietnamgo Gerra
Gerra Hotza
Goitik behera eta ezker-eskuma: Huey helikoptero estatubatuarrak Hego Vietnamgo ARVN tropak garraiatzen, 1970 • Estatubatuar marineak su-jaurtigailua erabiltzen, 1967 • Hueko sarraskian hildako zibilen lurperatzea. • Ipar Vietnamgo soldaduak ekintzan, 1966 inguruan. • Bi Douglas A-4C Skyhawk USS Kearsarge (CVS-33) urpekontzien aurkako itsasontziaren inguruan, 1964an. • My Laiko sarraskia.
Data1955eko azaroaren 1a – 1975eko apirilaren 30a[oh 1][5]
LekuaHego Vietnam, Ipar Vietnam, Kanbodia, Laos
EmaitzaIpar Vietnamen garaipena
Lurralde-aldaketakIpar eta Hego Vietnamen bateratzea, Ipar Vietnamen agindupean.
Gudulariak
Buruzagiak
Indarra
≈860.000 (1967)
  • Ipar Vietnam Ipar Vietnam:
    690.000 (1966, PAVN eta Viet Cong barne)[oh 6]
  • Hego Vietnam Viet Cong:
    ~200.000 (estimatua, 1968)[18][19]
  • Txinako Herri Errepublika Txina:
    170.000 (1968)
    320,000 guztira[20][21][22]
  • Kanbodia Khmer Gorriak:
    70.000 (1972)[23]:376
  • Laos Pathet Lao:
    48.000 (1970)[24]
  • Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna Sobietar Batasuna: ~3.000[25]
  • Ipar Korea Ipar Korea: 200[26]
  • Albaniako Herri Errepublika Sozialista Albania 12[27]

≈1.420.000 (1968)

  • Hego Vietnam Hego Vietnam:
    850.000 (1968)
    1.500.000 (1974–1975)[28]
  • Ameriketako Estatu Batuak Ameriketako Estatu Batuak:
    2.709.918 guztira Vietnamen
    Unerik gorena: 543.000 (1969ko apirila)[23]:xlv
  • Kanbodia Khmer Errepublika:
    200.000 (1973)
  • Laos Laos:
    72.000 (Errege Armada eta Hmong milizia)[29][30]
  • Koreako Hirugarren Errepublika Hego Korea:
    48.000 urtero (1965–1973, 320.000 guztira)
  • Thailandia Thailandia: 32.000 urtean (1965–1973)
    (Vietnamen eta Laos)
  • Australia Australia: 50.190 guztira
    (Une gorena: 8,300 soldadu)[31]
  • Zeelanda Berria Zeelanda Berria: 3.500 denera
    (Une gorena: 552 soldadu)[19]:
  • Filipinak Filipinak: 2.061
Galerak
  • Ipar VietnamHego Vietnam Ipar Vietnam & Viet Cong
    30.000–182.000 zibil ildako[23]:176[32][33]:450–453[34]
    849.018 hildako militar (Vietnamen arabera; hildakoen herena)[35][36][37]
    666.000–950.765 hildako
    (AEBren estimazioa 1964–1974)[oh 7][32][33]:450–451
    232.000–300.000+ desagertutako militar (Vietnamen arabera)[35][38]
    600.000+ zauritutako militar[39]:739
  • Kanbodia Khmer Gorriak: ezezaguna
  • Laos Pathet Lao: ezezaguna
  • Txinako Herri Errepublika: ~1.100 hildako eta 4.200 zauritu[22]
  • Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna: 16 hildako[40]
  • Ipar Korea: 14 hildako[41][42]

Guztira hildakoak/zaurituak:
≈1.100.000
Guztira zauritutako militarrak:
≈604.200
( GRUNK/Khmer Rouge eta Pathet Lao kenduta)

  • Hego Vietnam: Hego Vietnam
    195.000–430.000 zibil hildako[32][33]:450–453[48]
    Hildako militarrak: 254.256 (1960.1974)[49]:275–313.000 (guztira)[50]
    1.170.000 zauritutako m ilitar[23]:
    ≈ 1.000.000 atxilotu[51]
  • Ameriketako Estatu Batuak: Ameriketako Estatu Batuak
    58.281 dead[52](47.434 konbatean)[53]
    303.644 zauritu (150.341 ospitale beharrik gabe)[oh 8]
  • Laos: 15.000 heriotza armadan[57]
  • Kanbodia Khmer Errepublika: Ezezaguna
  • Koreako Hirugarren Errepublika Hego Korea: 5.099 hildako; 10.962 zauritu; 4 desagertu
  • Australia: 521 hildako; 3.129 zauritu[58]
  • Thailandia: Thailandia 351 hildako[23]
  • Zeelanda Berria: Zeelanda Berria 37 hildako[59]
  • Taiwan: Taiwan 25 hildako[60]
    17 atxilotu[61]
  • Filipinak Filipinak: 9 hildako;[62] 64 zauritu[63]
Hildako militarrak guztira:
333.620 (1960-1974) – 392.364 (guztira)
Zauritutako militarrak:
≈1.340.000+[23]
(FARK eta FANK kenduta)
Guztira atxilotutakoak:
≈1.000.000+
  • Vietnamdar zibilak: 405.000–2.000.000[33]:450–453[43][44]
  • Hildako vietnamdarrak guztira: 966.000[32]–3.010.000[44]
  • Kanbodiako gerra zibilean hildakoak: 275.000–310.000[45][46][47]
  • Laosko gerra zibilean hildakoak: 20.000–62.000[44]
  • Indotxinatik kanpoko hildako militarrak: 65.494
  • Guztira hildakoak: 1.326.494–3.447.494

Vietnamgo Gerra (vietnameraz: Chiến tranh Việt Nam) edo Indotxinako Bigarren Gerra —Vietnamen Ameriketako Estatu Batuen aurkako Erresistentzia Gerra edo, besterik gabe, Estatu Batuen Gerra izenez ezaguna— Vietnam, Laos eta Kanbodian garatutako gatazka izan zen, 1955eko azaroaren 1etik[oh 1] 1975eko apirilaren 30ean Saigon erori zen arte[5]. Indotxinako Gerretako bigarrena izan zen, ofizialki Ipar Vietnam eta Hego Vietnamen artekoa. Iparraldeak Sobietar Batasunaren, Txinaren[20] eta beste estatu komunista batzuen babesa zuen, eta hegoaldeak, berriz, Ameriketako Estatu Batuena eta beste aliatu antikomunista batzuena[64]. Gerra Hotzaren garaiko ordezkari bidezko gerratzat hartzen da. Ia 20 urte iraun zuen, eta Estatu Batuen parte-hartze zuzena 1973an amaitu zen[65]. Gatazka inguruko herrialdeetara ere hedatu zen, Laosko Gerra Zibila eta Kanbodiako Gerra Zibila areagotuz, hiru herrialdeak 1975ean estatu komunista bihurtu ziren arte.

Frantzia 1954an Indotxinatik erretiratu ondoren —Indotxinako Lehen Gerran galdutakoan—, Viet Minhek Ipar Vietnamen kontrola hartu zuen eta AEBek Hego Vietnamgo Estatuari laguntza finantzarioa eta militarra eman[66][oh 9]. Viet Congek (VC, iparraldearen gidaritzapeko Hego Vietnamgo fronte komunak) gerrilla gerra hasi zuen hegoaldean. Vietnamgo Herri Armadak (PAVN) —Ipar Vietnamgo Armada izenaz ere ezaguna; inglesezko akronimoaren arabera, NVA— gerra konbentzionalagoa hasi zuen AEBetako eta Hego Vietnamgo Indar Armatuen (ARVN, ingelesez) aurka. 1958an, Ipar Vietnamek Laos inbaditu zuen eta Ho Chi Minh bidea ezarri zuen VC hornitzeko eta indartzeko[67]:16. 1963an, iparraldeak 40.000 soldadu bidali zituen, hegoaldean borrokatzera[67]:16. AEBen parte hartzea areagotu zen John F. Kennedy presidentearen garaian, 1964an, mila bat aholkulari militar izatetik 23.000ra igaro baitzen[68][39]:131.

Tonkingo Golkoko gertakariaren ondoren, 1964ko abuztuan, AEBetako Kongresuak Lyndon B. Johnson presidenteari Vietnamen presentzia militar estatubatuarra emendatzeko botere zabala ematen zion ebazpen bat onartu zuen, gerra deklarazio formalik gabe. Johnsonek, lehen aldiz, borroka-unitateak zabaltzea agindu zuen, eta AEBetako tropen kopurua izugarri handitu zuen, 184.000 arte[68].

Estatu Batuetako eta Hego Vietnamgo indarrak aireko nagusitasunean eta su-potentzia ikaragarrian oinarritu ziren bilaketa eta suntsiketa operazioak egiteko: hor, lurreko indarrek, artilleriak eta aireko erasoek parte hartu zuten. Estatu Batuek ere eskala handiko bonbardaketa estrategikoen kanpaina bat egin zuten Ipar Vietnamen aurka[39]:371–374[69], eta beren indarrak nabarmen handitzen segitu zuen, nahiz eta aurrerapen gutxi egin. 1968an, Ipar Vietnamgo indarrek Tet erasoaldia abiatu zuten; haientzat porrot militarra izan zen arren, garaipen politiko bihurtu zen, AEBek gerrari ematen zioten laguntza bukatzea eragin baitzuen[39]:481. Urtearen amaieran, Viet Congek lurralde gutxi zuen eta PAVNren parean zegoen[70]. 1969an, Ipar Vietnamek Hego Vietnamgo Errepublikako Behin-behineko Gobernu Iraultzailea izendatu zuen. Operazioek herrialdeen arteko mugak zeharkatu zituzten eta Estatu Batuek Ipar Vietnamek Laosen eta Kanbodian erabiltzen zituen hornikuntza ibilbideak bonbardatu zituzten.

1970ean, Norodom Sihanouk Kanbodiako erregea kargutik kendu zutenean, Vietnamgo Herri Armadak herrialdea inbaditu zuen (Khmer Gorriek hala eskatuta) eta, ondoren, AEBen eta ARVNren kontrako erasoa gertatu zen, Kanbodiako gerra zibila areagotuz. 1969an Richard Nixon AEBetako presidente hautatu ondoren, vietnamdartze politika hasi zen: haren arabera, gatazka ARVN zabaldu bat borrokatzen zen, eta indar estatubatuarrak erretiratu egiten ziren, barne-oposizio gero eta handiagoaren aurrean. AEBetako lurreko indar gehienak 1972. urtearen hasieran joan ziren, eta beren operazioak aireko eta artilleriaren laguntzan eta aholkulari eta material bidalketetan geratu ziren. 1973ko urtarrileko Parisko Bake Akordioek indar estatubatuar guztien erretiratzea ekarri zuten[71]:457; akordioak ia berehala hautsi ziren, eta borrokek beste bi urtean segitu zuten. Phnom Penh Khmer Gorrien eskuetan erori zen 1975eko apirilaren 17an, eta 1975eko udaberriko erasoaldiak Saigon PAVNren eskuetan erortzea ekarri zuen apirilaren 30ean: horrek gerraren amaiera markatu zuen. Ipar eta Hego Vietnam hurrengo urtean elkartu ziren.

Giza kostu handia izan zuen: Vietnamgo 966.000[32] eta 3 milioi[44] soldadu eta zibil artean hil zirela kalkulatzen da, 275.000-310.000 kanbodiar[45][46][47], 20.000-62.000 laostar [44] eta 58.220 soldadu estatubatuar ere hil ziren[oh 8].

Haren amaierak boat people (ontziz ihes egin zuen jendea) sortu eta Indotxinako errefuxiatuen krisi handiena ekarri zituen, milioika errefuxiatuk Indotxinatik alde egin baitzuten: horietatik 250.000 inguru itsasoan hil ziren. Behin boterean, Khmer Gorriek Kanbodiako genozidioa egin zuten eta haien eta Vietnam bateratuaren arteko gatazkak azkenean Kanbodiako eta Vietnamgo gerra piztu zuen. Horren ondorioz, 1979an Khmer Gorrien gobernua erori zen: horri erantzunez, Txinak Vietnam inbaditu zuen, 1991ra arte iraun zuten ondorengo mugako gatazkekin. Estatu Batuetan, gerrak Vietnamgo Sindromea deitu zena sortu zuen, AEBek atzerrian zuten inplikazio militarrarekiko ezinikusi publikoa[72] eta, Watergate eskandaluarekin batera, Estatu Batuei 1970eko hamarkada osoan eragin zien konfiantza-krisia[73].

  1. ↑ «Name of Technical Sergeant Richard B. Fitzgibbon to be added to the Vietnam Veterans Memorial» www.defense.gov (Noiz kontsultatua: 2023-03-20).
  2. ↑ a b Lawrence, A. T.. (2009). Crucible Vietnam : memoir of an infantry lieutenant. McFarland & Co ISBN 978-0-7864-5470-9. PMC 518442279. (Noiz kontsultatua: 2023-03-20).
  3. ↑ Olson & Roberts 2008, 67 orr. .
  4. ↑ «Chapter 5, Origins of the Insurgency in South Vietnam, 1954–1960» The Pentagon Papers (Gravel Edition), Volume 1. Boston: Beacon Press jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 19 October 2017).
  5. ↑ a b «THE PARIS AGREEMENT ON VIETNAM» web.archive.org 2019-09-01 (Noiz kontsultatua: 2023-03-20).
  6. ↑ Hupchick, Dennis P.. (2002). The Balkans : from Constantinople to communism. Palgrave ISBN 978-0-312-29913-2. PMC 54360177. (Noiz kontsultatua: 2023-03-20).
  7. ↑ (Ingelesez) Logevall, Fredrik. (1993-07). «The Swedish-American Conflict over Vietnam» Diplomatic History 17 (3): 421–446.  doi:10.1111/j.1467-7709.1993.tb00589.x. ISSN 0145-2096. (Noiz kontsultatua: 2023-03-20).
  8. ↑ Moïse, Edwin E.. (1996). Tonkin Gulf and the escalation of the Vietnam War. University of North Carolina Press ISBN 0-8078-2300-7. PMC 34477141. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  9. ↑ Chapter Three: 1957–1969 Early Relations between Malaysia and Vietnam. University of Malaya Student Repository, 72 or..
  10. ↑ Al-Haj, Tunku Abdul Rahman Putra. (2008). Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj. Institute of Diplomacy and Foreign Relations (IDFR), Ministry of Foreign Affairs ISBN 978-983-2220-26-8. PMC 774064073. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  11. ↑ (Ingelesez) Guan, Ang Cheng. (2009-06). «Singapore and the Vietnam war» Journal of Southeast Asian Studies 40 (2): 353–384.  doi:10.1017/S0022463409000186. ISSN 0022-4634. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  12. ↑ (Ingelesez) Posted, Peter McKenna. «Sep 2021: Opinion: Reconsidering Canada's role in Vietnam» Winnipeg Free Press (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  13. ↑ (Ingelesez) Boyko, John. (2021-04-09). «Opinion: Canada is making the same mistakes in Yemen that it did in Vietnam» The Globe and Mail (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  14. ↑ (Ingelesez) Young, J.W.. (2002-04). «Britain and 'LBJ's War', 1964-68» Cold War History 2 (3): 63–92.  doi:10.1080/713999965. ISSN 1468-2745. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  15. ↑ (Ingelesez) Varsori, A.. (2003-01). «Britain and US Involvement in the Vietnam War during the Kennedy Administration, 1961-63» Cold War History 3 (2): 83–112.  doi:10.1080/713999980. ISSN 1468-2745. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  16. ↑ Blang, Eugenie M.. (2004-05). «A Reappraisal of Germany's Vietnam Policy, 1963-1966: Ludwig Erhard's Response to America's War in Vietnam» German Studies Review 27 (2): 341.  doi:10.2307/1433086. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  17. ↑ America, the Vietnam War, and the world : comparative and international perspectives. German Historical Institute 2003 ISBN 0-521-81048-5. PMC 50227672. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  18. ↑ Doyle, Edward. (1986). The North. Boston Pub. Co ISBN 0-939526-21-2. PMC 14115298. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  19. ↑ a b Moïse, Edwin E.. (2005). The A to Z of the Vietnam War. ([Revised pbk. edition]. argitaraldia) ISBN 978-1-4617-1903-8. PMC 863158135. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  20. ↑ a b «Toledo Blade - Google News Archive Search» news.google.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  21. ↑ Roy, Denny. (1998). China's foreign relations. Rowman & Littlefield ISBN 0-585-11411-0. PMC 44965869. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  22. ↑ a b Womack, Brantly. (2006). China and Vietnam : the politics of asymmetry. Cambridge University Press ISBN 978-0-511-14695-4. PMC 772458493. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  23. ↑ a b c d e f The encyclopedia of the Vietnam War : a political, social, and military history. (2nd ed. argitaraldia) ABC-CLIO 2011 ISBN 978-1-85109-960-3. PMC 729629958. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  24. ↑ .
  25. ↑ O'Ballance, Edgar. (1982). Tracks of the bear : Soviet imprints in the seventies. Presidio ISBN 9780891411338. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  26. ↑ (Ingelesez) james.pearson. (2013-08-01). «The colorful history of North Korea-Vietnam relations | NK News» NK News - North Korea News (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  27. ↑ (Ingelesez) «“After training in the secret bases in Dragot e Tale of Lezha, we, the 12 scouts, went to Vietnam, where for a year we fou» Memorie.al 2022-09-07 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  28. ↑ Le Gro, Wiliam E.. (2006). Vietnam from cease-fire to capitulation. University Press of the Pacific ISBN 978-1-4102-2542-9. PMC 163569618. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  29. ↑ «The rise of Communism» web.archive.org 2010-11-17 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  30. ↑ «Hmong rebellion in Laos» members.ozemail.com.au (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  31. ↑ Doyle, Jeff; Grey, Jeffrey; Pierce, Peter. (2002). Australia's Vietnam War – A Select Chronology of Australian Involvement in the Vietnam War. Texas A&M University Press.
  32. ↑ a b c d e f Hirschman, Charles; Preston, Samuel; Loi, Vu Manh. (1995-12). «Vietnamese Casualties During the American War: A New Estimate» Population and Development Review 21 (4): 783.  doi:10.2307/2137774. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  33. ↑ a b c d e Lewy, Guenter. (1980). America in Vietnam. Oxford University Press ISBN 978-0-19-987423-1. PMC 729871080. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  34. ↑ «Battlefield:Vietnam | Timeline» www.pbs.org (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  35. ↑ a b Moyar, Mark. (2022). «17» Encounter Books.
  36. ↑ Chuyên đề 4 CÔNG TÁC TÌM KIẾM, QUY TẬP HÀI CỐT LIỆT SĨ TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 VÀ NHỮNG NĂM TIẾP THEO. .
  37. ↑ «Tập huấn công tác chính sách - QUẢN LÝ - CHỈ ĐẠO - Cục Chính sách» web.archive.org 2018-12-17 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  38. ↑ Lost Souls: The Search for Vietnam's 300,000 or More MIAs. 29 April 2019.
  39. ↑ a b c d Hastings, Max. (2019). Vietnam : an epic tragedy, 1945-1975. (First Harper Perennial edition. argitaraldia) ISBN 978-0-06-240567-8. PMC 1131817918. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  40. ↑ Dunnigan, James F.. (2000). Dirty little secrets of the Vietnam War. (1st St. Martin's Griffin ed. argitaraldia) Thomas Dunne Books/St. Martin's Griffin ISBN 0-312-25282-X. PMC 44466361. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  41. ↑ «BBC News | ASIA-PACIFIC | North Korea fought in Vietnam War» news.bbc.co.uk (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  42. ↑ Pribbenow, Merle. (November 2011). North Korean Pilots in the Skies over Vietnam. Woodrow Wilson International Center for Scholars, 1 or..
  43. ↑ (Ingelesez) Shenon, Philip. (1995-04-23). «20 Years After Victory, Vietnamese Communists Ponder How to Celebrate» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  44. ↑ a b c d e (Ingelesez) Obermeyer, Ziad; Murray, Christopher J L; Gakidou, Emmanuela. (2008-06-28). «Fifty years of violent war deaths from Vietnam to Bosnia: analysis of data from the world health survey programme» BMJ 336 (7659): 1482–1486.  doi:10.1136/bmj.a137. ISSN 0959-8138. PMID 18566045. PMC PMC2440905. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  45. ↑ a b Forced migration & mortality. National Academy Press 2001, 102–104, 120, 124 or. ISBN 0-309-07334-0. PMC 61669209. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  46. ↑ a b Genocide and democracy in Cambodia : the Khmer Rouge, the United Nations, and the international community. Yale University Southeast Asia Studies 1993 ISBN 0-938692-49-6. PMC 29892746. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  47. ↑ a b Śliwinski, Marek. (1995). Le génocide khmer rouge : une analyse démographique. ISBN 2-7384-3525-4. PMC 34730183. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  48. ↑ Thayer, Thomas C.. (1985). War without fronts : the American experience in Vietnam. Westview Press ISBN 0-8133-7132-5. PMC 12421941. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  49. ↑ Clarke, Jeffrey J.. (1988). United States Army in Vietnam: Advice and Support: The Final Years, 1965–1973. Center of Military History, United States Army.
  50. ↑ Rummel, R.J. (1997). «Table 6.1A. Vietnam Democide : Estimates, Sources, and Calculations» (GIF) Freedom, Democracy, Peace; Power, Democide, and War, University of Hawaii System.
  51. ↑ The Fall of South Vietnam. .
  52. ↑ (Ingelesez) «2021 Name Additions and Status Changes on the Vietnam Veterans Memorial» Vietnam Veterans Memorial Fund (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  53. ↑ (Ingelesez) «Vietnam War U.S. Military Fatal Casualty Statistics» National Archives 2016-08-15 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  54. ↑ «Wayback Machine» web.archive.org 2014-01-24 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  55. ↑ (Ingelesez) Feuerhard, Edward. Heart of Darkness: The Vietnam War Chronicles 1945-1975. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  56. ↑ Kueter, Dale. (2007). Vietnam sons : for some, the war never ended. ISBN 978-1-4259-6931-8. PMC 151050513. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  57. ↑ T. Lomperis, From People's War to People's Rule (1996)
  58. ↑ «Australian casualties in the Vietnam War, 1962–72 | Australian War Memorial» www.awm.gov.au (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  59. ↑ «Overview of the war in Vietnam | VietnamWar.govt.nz, New Zealand and the Vietnam War» web.archive.org 2013-07-26 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  60. ↑ (Ingelesez) Editor. (2013-10-02). «America Wasn't the Only Foreign Power in the Vietnam War» MilitaryHistoryNow.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  61. ↑ (Ingelesez) «Vietnam Reds Said to Hold 17 From Taiwan as Spies» The New York Times 1964-07-13 ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  62. ↑ Larsen, Stanley. (1975). Vietnam Studies Allied Participation in Vietnam. Department of the Army ISBN 978-1-5176-2724-9..
  63. ↑ Asian Allies in Vietnam. Hego Vietnamgo enbaxada March 1970.
  64. ↑ (Ingelesez) «Vietnam War | Facts, Summary, Years, Timeline, Casualties, Combatants, & Facts | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  65. ↑ «Vietnam» archive.nytimes.com (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  66. ↑ «Vietnam Studies: Command and Control, 1950-1969 | U.S. Army Center of Military History» web.archive.org 2017-10-19 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  67. ↑ a b Ang, Cheng Guan. (2002). The Vietnam war from the other side : the Vietnamese communists' perspective. RoutledgeCurzon ISBN 0-7007-1615-7. PMC 59501940. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  68. ↑ a b «Vietnam War Allied Troop Levels 1960-73» web.archive.org 2016-08-02 (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  69. ↑ Li, Xiaobing. (2010). Voices from the Vietnam War : stories from American, Asian, and Russian veterans. University Press of Kentucky ISBN 978-0-8131-7386-3. PMC 646067895. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  70. ↑ Military History Institute of Vietnam 2002, 247–249 orr. .
  71. ↑ Kolko, Gabriel. (1985). Anatomy of a war : Vietnam, the United States, and the modern historical experience. (First edition. argitaraldia) ISBN 0-394-53874-9. PMC 11915784. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  72. ↑ (Ingelesez) Kalb, Marvin. (-001-11-30T00:00:00+00:00). «It’s Called the Vietnam Syndrome, and It’s Back» Brookings (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).
  73. ↑ Kissinger's year : 1973. (Di 1 ban. argitaraldia) Phoenix 2010 ISBN 978-0-7538-2700-0. PMC 965985941. (Noiz kontsultatua: 2023-03-21).


Aipuaren errorea: <ref> tags exist for a group named "oh", but no corresponding <references group="oh"/> tag was found

Rich TVX News Network Site

Rich TVX News Network Info

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search