Ailse

Ailse

Cineál	galar iomadaithe cheallaigh, neoplasma, siad agus galar
Eapainm	crab (en) agus crústach
Speisialtacht leighis	oinceolaíocht
Cóireáil chliniciúil
Cógais prednisolone (en) , dexamethasone (en) , cholecalciferol (en) , prednisone (en) , methylprednisolone (en) , aigéad alfa-líonóiléineach agus frith-neoplasmach
Pataigineas
Cúis	cúis ailse agus infectious causes of cancer (en)
Éifeacht	pian ailse
Aicmiú
ICD-10	C00-C97
ICD-9	199
ICD-O	8000/3
CIAP	A79
Acmhainní seachtracha
Enciclopèdia Catalana	0087750
DiseasesDB	28843
MedlinePlus	001289
UMLS CUI	C0006826
DOID	DOID:162

An ailse a thugtar ar ghrúpa de ghalair áirithe ina mbíonn cealla ag fás agus ag táirgeadh cóipeanna as smacht^[1]. Galar is ea an ailse a fhéadfaidh a bheith marfach ina dtarlaíonn atáirgeadh neamhrialta i bhfíochán ar leith ionas go gcruthaítear siad sa cholainn^[2].

Nuair is mall fás is leathadh an tsiada, is siad éadrom é, cosúil le faithní is baill dobhráin. Is siad urchóideach siad a leathann trí insíothlú isteach i bhfíocháin eile nó a théann isteach in imshruthú na fola, a neadaíonn is a fhásann siada (meiteastáiseanna) in áiteanna eile ar fud na colainne.

Is iomaí saghas ailse atá ann, agus is galair mharfacha iad cuid mhaith díobh. Tá níos mó ná 100 saghas ann, agus is cúis í le níos mó ná 30% de na básanna in Éirinn sa bhliain 2017.^[3] Is é ailse ionrach an cineál ailse a d'fhéadfadh leathadh ón áit ar aimsíodh é i dtosach go dtí codanna eile den chorp.^[4]

1. ↑ Úsáidtear an leagan aillse i nGaeilge na hAlban.
2. ↑ Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)
3. ↑ https://www.cancer.ie/about-us/media-centre/cancer-statistics agus http://www.cso.ie/en/index.html
4. ↑ Conradh na Gaeilge, Londain (3 Nollaig 2022). "Nuchat Mhall (An Dún)" (as ga-IE).