Lingua chinesa

Chinés 汉语/漢語 Hànyǔ, 中文 Zhōngwén'
Pronuncia:
Outros nomes:	Hànyǔ (chinés) escrito do xeito tradicional (esquerda) e con caracteres simplificados (dereita)
Falado en:	República Popular da China (en curto "China"), República da China (coñecido como "Taiwán"), Singapur, Malaisia, as Filipinas e outras rexións con comunidades chinesas
Rexións:	(maioritarias): Asia Oriental (minoritarias): Sueste de Asia, e outras rexións con comunidades chinesas
Total de falantes:	1 197 294 060 (falantes de tódalas variedades)[1]
Posición:	Chinés: 1 Mandarín: 1 Wu: 12 Yue: 18 Min: 22 Hakka: 33 Gan: 42
Familia:	Sino-tibetana  Sinítica   Chinés    Chinés
Escrita:	Escrita chinesa, Zhùyīn fúhào
Status oficial
Lingua oficial de:	China Taiwán Singapur Macau Hong Kong Recoñecida coma lingua rexional en: Mauricio e no Canadá (Estatuto oficial na cidade de Vancouver, Columbia Británica)
Regulado por:	Na China: Comisión Nacional de Lingua e Escritura[2] En Taiwán: Comité Nacional de Linguas En Singapur: Consello de Promoción do Mandarín En Malaisia: Consello de Estandarización da Lingua Chinesa
Códigos de lingua
ISO 639-1:	zh
ISO 639-2:	chi (B)	zho (T)
ISO 639-3:	varios: zho — Lingua chinesa cdo — Min Dong cjy — Jin cmn — Mandarín cpx — Pu Xian czh — Huizhou czo — Min Zhong gan — Gan hak — Hakka hsn — Xiang mnp — Min Bei nan — Min Nan wuu — Wu yue — Yue
Mapa
Lenda:      Países que teñen o chinés como lingua nativa ou administrativa      Países con máis de 5 000 000 de falantes de chinés      Países con máis de 1 000 000 de falantes de chinés      Países con máis de 500 000 falantes de chinés      Países con máis de 100 000 falantes de chinés      Principais comunidades de falantes de chinés
Status
O chinés está clasificado como "en estado seguro" polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[3]

Este artigo amosa escritos chineses. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.

O chinés^[4] (chinés simplificado: 汉语 / chinés tradicional: 漢語 / Pinyin: Hànyǔ; 华语/華語 / Huáyǔ; ou 中文 / Zhōngwén) é a lingua (ou familia de linguas) falada na China, pertencente ao grupo sino-tibetano^[5]. Aínda que se tende a considerar o chinés como unha única lingua, principalmente debido ao feito de que todos os seus falantes escriben igual (é dicir, que son mutuamente intelixibles a nivel escrito), o certo é que é un conxunto de linguas distintas, cuxos falantes non se entenden oralmente entre si. A principal e oficial na República da China é o mandarín estándar (Putonghua), baseado no dialecto de Pequín, aínda que a máis falada fóra da China é o cantonés (Yue).

Arredor dun quinto da poboación mundial, por riba de 1.000 millóns, falan algunha forma de chinés como lingua materna. De acordo cos novos informes de marzo de 2007, un 86% da xente na República Popular da China fala unha variante do chinés.^[6] O mesmo informe indica que o 53%, 700 millóns, poden comunicarse eficazmente en mandarín estándar (normalmente chamado "mandarín"), superando a calquera outra lingua do mundo.

Trátase dunha lingua tonal, isto é, na que un mesmo conxunto de fonemas ten distinto significado en función do ton no que se emite. O chinés escríbese con caracteres que nalgún caso son ideogramas pero máis comunmente representan pronuncias e composicións. Unha persoa escolarizada coñece uns 1.000 caracteres e unha culta uns 5.000. A escritura chinesa é a base das escrituras tradicionais coreana e xaponesa. O xaponés actual utiliza uns 2.000 kanji, caracteres chineses co mesmo significado pero distinta pronuncia.

1. ↑ "Chinese: A macrolanguage of China". ethnologue.com. Consultado o 5 de decembro de 2015. 
2. ↑ "china-language.gov.cn". Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2015. Consultado o 5 de decembro de 2015. 
3. ↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
4. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para chinés.
5. ↑ *David Crystal, The Cambridge Encyclopedia of Language (Cambridge: Cambridge University Press, 1987) , p. 312. “A falta de intelixibilidade mutua das variantes é o principal fundamento para referirse a elas como linguas separadas.”
   • Charles N. Li, Sandra A. Thompson. Mandarin Chinese: A Functional Reference Grammar (1989), p 2. “A familia de linguas chinesas clasifícase xeneticamente como unha rama independente da familia de linguas sino-tibetana.”
   • Jerry Norman. Chinese (1988), p.1. “Os dialectos modernos do chinés son en realidade máis ben unha familia de linguas.
6. ↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 24 de xullo de 2008. Consultado o 08 de outubro de 2007.