Lingua hebrea

Hebreo עברית (ʿIvrit)
Pronuncia:	[(ʔ)ivˈʁit] - [(ʔ)ivˈɾit]
Falado en:	Israel, Cisxordania e Franxa de Gaza[1] usado globalmente como lingua litúrxica polo xudaísmo
Total de falantes:	Revivida a finais do século XIX: 9 millóns de falantes de hebreo moderno, dos cales 5 millóns son falantes nativos(2017)[2]
Familia:	Afroasiática  Semítica   Semítica central    Semítica noroeste     Cananea      Hebreo
Escrita:	Alfabeto hebreo Braille hebreo
Status oficial
Lingua oficial de:	Israel (como hebreo moderno)[3] Polonia (Recoñecida como lingua minoritaria)[4] Suráfrica[5]
Regulado por:	Academia da Lingua Hebrea האקדמיה ללשון העברית (HaAkademia LaLashon HaʿIvrit)
Códigos de lingua
ISO 639-1:	he
ISO 639-2:	heb
Mapa
Status
O hebreo está clasificado como "en estado seguro" polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[6]

Este artigo amosa escritos hebraicos. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.

O hebreo^[7] ou hebraico^[8][9] (en hebreo: עִבְרִית ʿIvrit) é unha lingua semítica da familia lingüística afroasiática. Historicamente, é a lingua dos israelitas e dos seus antergos, malia que a lingua non aparece co nome de hebreo no Tanakh. No Tanakh (Biblia xudía), a lingua é chamada "yehudit" (a lingua de Xudá) ou "səpaṯ kəna‘an" (a lingua de Canaan). Os exemplos máis antigos de paleohebreo datan do século -X, na forma de debuxos primitivos, mais "a cuestión da lingua usada na inscrición queda sen responder, facendo imposible probar que era hebreo e non outra lingua local".^[10]

O hebreo deixou de ser unha lingua falada nalgún momento entre os séculos I e IV^[11] e sobreviviu no período medieval só como lingua litúrxica e da literatura dos rabinos. Porén, no século XIX, foi revivida como lingua falada e da literatura, e segundo Ethnologue, hoxe é a lingua de 9 millóns de persoas en todo o mundo,^[12][13] dos cales 7 millóns son de Israel.^[14] Nos Estados Unidos está a segunda maior poboación hebreo falante, con 221.593 falantes fluídos,^[15] a maioría procedentes de Israel.

O hebreo moderno é unha das dúas linguas oficiais de Israel (a outra é o árabe), mentres que o hebreo bíblico é usado para a oración e estudo polas comunidades xudías de todo o mundo. O hebreo antigo é aínda hoxe a lingua litúrxica dos samaritanos, mentres que o hebreo ou árabe modernos é a lingua vernácula. Como lingua estranxeira, é estudada por estudantes de xudaísmo e por arqueólogos e lingüistas especializados no Oriente Medio e as súas civilizacións, así como por teólogos.

A Torah (os primeiros cinco libros da Biblia hebrea), está escrita en hebreo bíblico, lingua da cal deriva a moderna, e que os estudosos cren floreceu no século -VI, na era do exilio babilonio. Por este motivo, o hebreo é chamado polos xudeus Leshon HaKodesh (לְשׁוֹן הַקֹּדֶשׁ), "A lingua sagrada", dende tempos antigos.

1. ↑ "CIA's World Fact Book". Cia.gov. Arquivado dende o orixinal o 08 de xullo de 2014. Consultado o 2013-04-25. 
2. ↑ "Hebrew". Ethnologue. 
3. ↑ "Basic Law: Israel - the Nation State of the Jewish People" (PDF). The Knesset. The State of Israel. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 10 de abril de 2021. Consultado o 31 de agosto de 2020. 
4. ↑ Pisarek, Walery. "The relationship between official and minority languages in Poland" (PDF). European Federation of National Institutions for Language. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 14 de decembro de 2019. Consultado o 7 de novembro de 2017. 
5. ↑ "Constitution of the Republic of South Africa, 1996 – Chapter 1: Founding Provisions | South African Government". www.gov.za. Consultado o 2020-08-29. 
6. ↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
7. ↑ "hebreo". TERGAL. Consultado o 22/03/2019. 
8. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para hebraico.
9. ↑ "hebraico". TERGAL. Consultado o 22/03/2019. 
10. ↑ "Most ancient Hebrew biblical inscription deciphered". Physorg.com. Consultado o 25 de abril de 2013. 
11. ↑ ""Se non puideses falar grego por dicir a época do cristianismo primitivo non poderías conseguir un traballo. Non conseguirías un bo traballo. Un traballo profesional. Había que saber grego ademais da túa propia lingua. E así estabas chegando a un punto no que os xudeus... a comunidade xudía en Exipto e grandes cidades como Alexandría xa non sabían hebreo, só sabían grego. E así necesitas unha versión grega na sinagoga. Traducido do orixinal: "If you couldn't speak Greek by say the time of early Christianity you couldn't get a job. You wouldn't get a good job. a professional job. You had to know Greek in addition to your own language. And so you were getting to a point where Jews...the Jewish community in say Egypt and large cities like Alexandria didn't know Hebrew anymore they only knew Greek. And so you need a Greek version in the synagogue." -- Josheph Blankinsopp, Professor of Biblical Studies University of Notre Dame in A&E's Who Wrote the Bible
12. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome israel-hayom-hebrew-speakers
13. ↑ Nachman Gur, Behadrey Haredim. "Kometz Aleph – Au• How many Hebrew speakers are there in the world?". Arquivado dende o orixinal o 04 de novembro de 2013. Consultado o 2 de novembro de 2013. 
14. ↑ Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome ucl.ac.uk
15. ↑ "Table 53. Languages Spoken At Home by Language: 2009". The 2012 Statistical Abstract. U.S. Census Bureau. Arquivado dende o orixinal o 25 de decembro de 2007. Consultado o 27 de decembro de 2011.