Taga-ugma a Gresia

Ti taga-ugma a Gresia ket maysa idi a sibilisasion a tagikua ti paset ti panawen ti Griego a pakasaritaan a nagpaut manipud iti Arkaiko a paset ti panawen ti maika-8 ken maika-6 a siglo SK aginggana ti gibus ti kinaugma (ca. 600 AD). Ti dagus nga isasakbay ti daytoy a paset ti panawen ket isu idi ti panagrugi iti Nasapa a Tengnga a Panawen ken ti Bisantino a panawen.^[1] Ti nairaman iti Taga-ugma a Gresia ket ti paset ti panawen ti Klasiko a Gresia, a rimamng-ay idi las-ud ti maika-5 aginggana ti maika-4 a siglo SK. Ti Klasiko a Gresia ket nangrugi kalpasan ti pannakaabug iti maysa a Persiano a panagraut babaen ti Atenio a kinapangulo. Gapu ti panagrukma babaen ni Alehandro ti Natan-ok, ti Helenistiko a sibilisasion manipud idiay Tengnga nga Asia aginggana idiay akinlaud a patingga ti Baybay Mediteraneo.

Ti klasiko a Griego a kultura, a naipangpangruna ti pilosopia, ket adda idi iti napigsa a pannakainpluensia ti Imperio a Romano, a nagawit ti bersionna daytoy kadagiti adu a paset ti rehion ti Mediteraneo ken Europa, nga iti daytoy a rason a ti Klasiko a Gresia ket sapasap a naipanunotan nga isu ti naparang-ay a kultura a nangited ti pundasion ti moderno a Akinlaud a kultura.^[2][3][4][5]