Biologia

Biologia ad studium vitae organismos vivos valet.

• top: E. coli bacteria et gazella
• bottom: Goliath coleopterum et tracheophytum

Biologia (-ae, f.)^[1] est scientia naturalis, quae vitam et organismos vivos describit et investigat, ut eorum anatomia, physiologia, auctus, origines, propagatio, et taxinomia sciantur,^[2] systema vitae terrestris melius intellegatur, melioria remedia reperiantur, et agricultura proferatur.

Biologia multos ramos, quaestiones, doctrinas comprehendit, quarum inter gravissimas res sunt quinque principia, quae fortasse sunt axiomata biologiae hodiernae^[3]:

1. Cellulae sunt principales vitae monades (theoria cellularum).
2. Novae species et proprietates hereditariae sunt opus evolutionis (evolutio).
3. Gena sunt principales hereditatis monades (genetica).
4. Organismus circumiecta interiora temperat, ut condicio stabilis continuaque conservetur (homoeostasis).
5. Organismi vivi energiam consumunt et commutant (energia).

Scientia in biologia ad res structurales, physiologicas, evolutionis, systematum, regnorum spectat. Eis cum rebus hodiernae biologiae tamen plurimae quaestiones inexplicabiles restant.

Biologiae hodiernae quoque plures subdisciplinae sunt, vetustiores ut anatomia vel taxinomia, noviores ut informatio genetica, epigenetica, astrobiologia.