Perang Jawa

Perang Jawa Perang Diponegoro
Penyerahan Pangeran Diponegoro kepada Jenderal De Kock (1830) oleh Nicolaas Pieneman
Tarikh 1825-30 M Lokasi Jawa Keputusan Kemenangan Belanda Diponegoro dibuang negeri ke Makassar (Ujung Pandang);[1] pemberontakan tamat
Pihak yang terlibat
Belanda Orang Jawa Pro-Belanda	Angkatan pemberontak Diponegoro
Komandan dan pemimpin
Jeneral De Kock	Raja Diponegoro
Kekuatan
50,000[perlu rujukan]	100,000[perlu rujukan]
Kerugian dan korban
15,000 (termasuk 7,000 tentera Eropah)[2]	200,000 (termasuk beribu orang awam)[2][3][4][5]

Sebahagian daripada siri tentang
Sejarah Indonesia
Prasejarah Manusia Jawa 1,000,000 BP Manusia Flores 94,000–12,000 BP Bencana alam Toba 75,000 BP Kebudayaan Buni 400 SM
Kerajaan Hindu-Buddha Kerajaan Salakanagara 130–362 Kerajaan Kutai 350–1605 Kerajaan Tarumanagara 358–669 Kerajaan Kalingga 500an–600an Kerajaan Melayu 600an Kerajaan Sriwijaya 600an–1025an Kerajaan Kanjuruhan 700an Wangsa Sailendra 800an–900an Kerajaan Galuh 669–1482 Kerajaan Medang 752–1006 Kerajaan Bali 914–1908 Kerajaan Sunda 932–1579 Kerajaan Kahuripan 1006–1045 Kerajaan Janggala 1042–1136 Kerajaan Kadiri 1045–1222 Kerajaan Dharmasraya 1183–1347 Kerajaan Singasari 1222–1292 Kerajaan Majapahit 1293–1527
Kerajaan Islam Penyebaran Islam di Indonesia 1200–1600 Kerajaan Haru 1225–1613 Kesultanan Ternate 1257–1914 Kesultanan Samudera Pasai 1267–1521 Kerajaan Pagaruyung 1347–1833 Kesultanan Brunei 1368–1888 Kesultanan Melaka 1405–1511 Kesultanan Sulu 1405–1851 Kesultanan Cirebon 1430–1677 Kesultanan Demak 1475–1554 Kesultanan Aceh 1496–1903 Kesultanan Banten 1526–1813 Kesultanan Kalinyamat 1527–1599 Kesultanan Pajang 1549–1587 Kesultanan Mataram 1558–1830 Kesultanan Kasepuhan 1679–1815 Kesultanan Kanoman 1679–1815 Kasunanan Kartasura 1680–1745 Kesultanan Siak 1725–1946 Kasunanan Surakarta 1745–1946 Kesultanan Yogyakarta 1755–1945 Kadipaten Mangkunegaran 1757–1946 Kadipaten Pakualaman 1813–1950 Kesultanan Deli 1814–1946 Kesultanan Riau-Lingga 1824–1911
Kerajaan Kristian Kerajaan Larantuka 1515–1904
Kolonialisme Eropah Portugis 1512–1850 VOC 1603–1800 Jeda kekuasaan Perancis dan Britania 1806–1815 Hindia Belanda 1800–1942 1945–1950
Kemunculan Indonesia Kebangkitan Nasional Indonesia 1908–1942 Pendudukan Jepun di Hindia Belanda 1942–1945 Revolusi Nasional Indonesia 1945–1949
Kemerdekaan Republik Indonesia Serikat 1949–1950 Demokrasi liberal 1950–1957 Demokrasi terpimpin 1957–1965 Transisi 1965–1966 Orde Baru 1966–1998 Reformasi 1998–sekarang
Portal Indonesia
l b s

Perang Jawa (Jawa: ꦥꦼꦫꦁꦗꦮcode: jv is deprecated , translit. Pěrang Jawa, Belanda: De Java Oorlogcode: nl is deprecated ) atau Perang Diponegoro (Jawa: ꦥꦼꦫꦁꦢꦶꦥꦤꦼꦒꦫcode: jv is deprecated , translit. Pěrang Dipaněgara) berlangsung di antara tahun 1825 dan 1830 di Pulau Jawa, Hindia Timur Belanda. Konflik ini bermula sebagai sebuah pemberontakan yang diketuai oleh Pangeran Diponegoro. Sebab hampirannya ialah keputusan Belanda untuk membina sebatang jalan merentasi sebuah bidang tanah kepunyaan Diponegoro di mana terletaknya makam ibu bapa beliau. Antara penyebab-penyebab lain adalah perasaan dalam kalangan golongan bangsawan Jawa yang Belanda telah mengkhianati mereka oleh sebab mereka tidak lagi mampu memajak tanah pada kadar sewa yang terlalu tinggi. Juga, pewarisan takhta di Jogjakarta (juga dieja Yogjakarta) dipertikaikan; Diponegoro anak lelaki tertua, akan tetapi oleh sebab ibunya bukan ratu, beliau tidak memiliki hak untuk mengganti bapanya.

Tentera Diponegoro amat berjaya pada awalnya, menguasai bahagian tengah Pulau Jawa dan mengepung Jogjakarta. Tambah lagi, penduduk Jawa menyokong perjuangan Diponegoro sementara pihak berkuasa kolonial Belanda pada awalnya tidak tegas. Walau bagaimanapun, Diponegoro berhadapan dengan masalah untuk mengekalkan bilangan pejuangnya apabila perang berlarutan.

Kendatipun demikian, tentera darat kolonial Belanda berjaya mengukuhkan bilangannya dengan askar dari Sulawesi, dan kemudiannya dari Belanda. Panglima Belanda, Jeneral de Kock, berjaya menamatkan pengepungan Jogjakarta pada 25 September 1825.

Diponegoro memulakan perang gerila yang hebat dan pihak Belanda hanya dapat menangani masalah pemberontakan dalam tahun 1827.

Dianggarkan bahawa 200,000 orang^[6] maut semasa konflik, 8,000 antaranya orang Dutch.^[6] Pemberontakan akhirnya tamat dalam tahun 1830, selepas Diponegoro tertangkap berdekatan dengan Magelang dalam satu helah yang dlaksanakan Belanda—Diponegoro mempercayai yang beliau ke sana untuk berunding tentang gencatan senjata. Beliau ditangkap ekoran pengkhianatan dan di buang negeri ke Manado dan seterusnya ke Makassar, di mana beliau meninggal dunia dalam tahun 1855.^[1]

Oleh sebab kerugian nyawa besar di kalangan tentera Eropah, kerajaan Belanda membuat keputusan untuk merekrut tentera Afrika dari Gold Coast, yakni apa yang digelar "Orang Belanda Hitam" (Bahasa Belanda: Zwarte Hollanders).