Amsterdams (dialect)

Het Amsterdams is het stadsdialect gesproken door de autochtone "volksklasse" van Amsterdam, maar door massale migratie in de 20e eeuw is het de volkstaal van Almere en Lelystad en is het tevens frequent te horen in bijvoorbeeld Purmerend, Alkmaar en Hoorn.

Het Amsterdams behoort tot de Hollandse dialecten, meer bijzonder tot de Zuid-Hollandse dialecten. Een aantal kenmerken deelt het Amsterdams met andere Hollandse dialecten, zoals de vorming van verkleinwoorden op -ie en het gebruik van kenne voor kunnen. Andere zijn meer regiogebonden, zoals het verlies van stemhebbende fricative beginconsonanten (fochel, son en choed) (vogel, zon en goed), de verkleuring van aa [aː]^? naar ao [ɑː]^? alsmede ee [eː]^?, eu [øː]^? en oo [oː]^? naar eej [eɪ̯]^?, euw [øʏ̯]^? en oow [oʊ̯]^? en een lichte mouillering.

Een bekende Amsterdamse zin is: "Ik hep de son in de see sien sakke". Hierop kan hypercorrectie volgen waarop mensen bijvoorbeeld het Concertgebouw gaan uitspreken als conzertgebouw. De kopstem à la Leen Jongewaard met sterke palatalisering is ook karakteristiek voor het Amsterdams.