Anachronisme

Een anachronisme is iets dat niet helemaal (meer) in de beschreven tijd past. Of, preciezer geformuleerd: een al dan niet gewilde inbreuk op of breuk in de chronologische samenhang van de beschreven toestanden of gebeurtenissen. Een anachronisme kan bestaan uit het in een onjuiste tijd plaatsen van concepten, personen, begrippen, gebeurtenissen, voorwerpen, gebruiken, uitdrukkingen, woorden, gebruikte technologie, (wijsgerige) opvattingen, muziek, kleding, materialen, planten en dieren – alles wat in verband kan worden gebracht met een bepaalde tijd. In de literatuur kan een anachronisme bewust worden toegepast als stijlfiguur.

De verplaatsing kan twee kanten op: iets wordt gebruikt op een moment dat het nog niet bestond (een fiets in de middeleeuwen), of juist op een moment dat het als achterhaald wordt ervaren (een muziekcassette in de huidige tijd).

Metonymisch is een anachronisme het genoemde concept of voorwerp zelf.