Byzantijnse Rijk

Βασιλεία Ρωμαίων ; Basileía Romaíon ; Imperium Romanum
; (Vlag van het late Rijk)	;
(Details)	(Details)
Kaart
	Geschiedenis van het Byzantijnse Rijk
Algemene gegevens
Hoofdstad	Constantinopel
Oppervlakte	4.500.000 km²
Bevolking	ca. 34.000.000 ; (4e eeuw) ; ca. 7.000.000; (8e eeuw) ; ca. 18.000.000 ; (11e eeuw) ; ca. 12.000.000 ; (12e eeuw) ; ca. 3.000.000 ; (13e eeuw)
Talen	Grieks: Middelgrieks en in de beginjaren ook Latijn
Religie(s)	Christendom tot 1054 ; Oosters-orthodoxe kerken na 1054
Munteenheid	Solidus, Hyperpyron
Regering
Regeringsvorm	monarchie
Dynastie	verscheidene
Staatshoofd	keizer

Geschiedenis van het Romeinse Rijk

Ca. 753 v.Chr. - 476 n.Chr.

Romeins Koninkrijk
Ca. 753 - 509 v.Chr.
Romeinse Republiek
Ca. 509 - 27 v.Chr.
Romeinse Keizerrijk
- Principaat
  27 v.Chr. - 284 n.Chr.
- Dominaat
  284 - 395 n.Chr.
West-Romeinse Rijk (Val)
395 - 476
Oost-Romeinse Keizerrijk (Val)
395 - 1453

Voor de stad, zie geschiedenis van Rome

Portaal

Romeinse Rijk
Portaal

Geschiedenis

Byzantijnse Tijdlijn
667 v.Chr.	De stad Byzantium, het toekomstige Constantinopel en Istanboel, wordt gesticht.
ca. 509 v.Chr. - ca. 2e eeuw na Chr.	Opkomst van het Romeinse Rijk
ca. 235 - 284	Crisis van de derde eeuw
292	Hervormingen van Diocletianus: de tetrarchie
330	Constantijn de Grote verplaatst de regeringszetel naar "Nova Roma", dat na zijn dood in 337 Constantinopel zou gaan heten. De stad zou met uitzondering van 1204-1261 meer dan een millennium de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk blijven.
395	Het Romeinse Rijk wordt na de dood van Theodosius I definitief in een westelijk en een oostelijk deel opgesplitst.
502-628	Byzantijns-Perzische oorlogen.
527	Justinianus I wordt tot keizer gekroond.
7 april 529	De Codex Justinianus wordt gepubliceerd.
532-537	Justinianus I bouwt de Hagia Sophia.
533-554	Justinianus' generaals veroveren Noord-Afrika en Italië op de Vandalen en Ostrogoten.
568	De Langobardische invasie resulteert in het verlies van het grootste gedeelte van Italië.
610	Grieks, het Middelgrieks, wordt officieel de taal van het keizerlijke hof en de ambtelijke stukken. De overgang van Romeinse Rijk naar Byzantijnse Rijk is compleet.
634-641	Arabische legers veroveren de Levant en Egypte. In de komende decennia veroveren ze Noord-Afrika en later ook nog Sicilië op de Byzantijnen.
730-787 en 813-843	De Longobardische oorlogen resulteren in het verlies van het overgebleven Italiaanse grondgebied, met uitzondering van kleine gebieden van de Mezzogiorno.
960-1042	Het Byzantijnse Rijk behaalt een aantal overwinningen op de Abassidische en Fatimidische Kalifaten, waarbij delen van Mesopotamië, Syrië en Palestina worden heroverd.
843-1025	De Macedonische dynastie komt aan de macht en het Keizerrijk herleeft op militair en territoriaal gebied. Byzantijnse schrijvers behouden veel van de overgebleven Oudgriekse en Latijnse teksten Macedonische renaissance
1002-1018	Keizer Basileios II vecht herhaaldelijk tegen de Bulgaren wat uiteindelijk zal leiden tot de ondergang van het Bulgaarse Rijk.
1014	Het Bulgaarse leger wordt compleet bij de Slag bij Kleidon vernietigd. Basileios II krijgt de bijnaam Bulgarendoder.
1018	Het Bulgaarse Rijk geeft zich over en wordt door het Byzantijnse Rijk geannexeerd. De hele Balkan wordt bij het Rijk gevoegd met de Donau als nieuwe noordgrens.
1025	Met de dood van Basileios II is het hoogtepunt van Byzantijnse macht voorbij en begint het langdurige verval van het Byzantijnse Rijk.
1054	Het Oosters Schisma vindt plaats.
1064-1308	Byzantijns-Seltsjoekse oorlogen
1071	Keizer Romanos IV wordt verslagen door de Seltsjoeken bij de Slag bij Manzikert, waardoor het grootste gedeelte van Klein-Azië verloren gaat. De laatste Byzantijnse bezittingen in Italië worden in hetzelfde jaar door Normandiërs veroverd.
1081	De Komnenos-dynastie komt aan de macht door Alexios I en het Byzantijnse Rijk raakt betrokken bij de kruistochten. Welvaart en kunst bereiken nieuwe hoogten. De Turken vestigen zich onderwijl in Anatolië.
1091	Het Byzantijnse leger verslaat de Petsjenegen in de Slag bij Levounion.
1097	Nicea wordt door Byzantijnse legers en kruisvaarders op de Turken heroverd.
1097-1176	De Byzantijnse legers heroveren de kust van Klein-Azië op de Turken en richten zich op centraal Anatolië. Vorstendom Antiochië wordt een Byzantijns protectoraat.
1122	De Byzantijnen verslaan de Petsjenegen in de Slag bij Beroia.
1167	De Byzantijnen behalen een beslissende overwinning op de Hongaren in de Slag bij Sirmium en Hongarije wordt een Byzantijnse satellietstaat.
1176	Manuel I probeert Konya, de hoofdstad van de Seltsjoeken, tijdens de Slag bij Myriokephalon in te nemen. Manuel I moet zich echter terugtrekken nadat zijn belegeringstuig is verwoest. Dit is de laatste poging om Anatolië te heroveren.
1180	Na de dood van Manuel I raakt het rijk verder in verval.
1185	Een succesvolle opstand in Bulgarije betekent het verlies van de Balkan.
1204	Constantinopel wordt door de kruisvaarders ingenomen en dezen stichten het Latijnse Keizerrijk.
1261	Constantinopel wordt door de Patriarch van Constantinopel heroverd, die door Michaël VIII, de keizer van Nicea, wordt gesteund. Het Griekse gezag over een ten dode opgeschreven rijk wordt hersteld.
1299-1453	Byzantijns-Ottomaanse oorlogen
1453	De Ottomanen veroveren Constantinopel, en met de dood van Constantijn XI komt het Byzantijnse Rijk tot een einde.

Het Byzantijnse Rijk (Grieks: Βυζαντινή Αυτοκρατορία) (kortweg Byzantium of Oost-Romeinse Rijk,^[1] Grieks: Βασιλεία Ρωμαίων, Basileía Rhōmaíōn, Romeinse Rijk, ook wel Romania, Grieks: Ῥωμανία, Rhōmanía) was de voortzetting van het Romeinse Rijk in de oostelijke provincies dat in de late oudheid en de daaropvolgende middeleeuwen een groot deel van het oostelijke Middellandse Zeegebied besloeg, met als hoofdstad Constantinopel.

↑ ^a ^b De scheiding tussen Romeins en Byzantijns is niet duidelijk, zie Begin en einde van het Rijk voor een uitleg.
↑ ^a ^b ^c Zie deze tabel met bevolkingscijfers van de afdeling Geschiedenis van de Tulane University. De getallen zijn gebaseerd op schattingen van J.C. Russel in "Late Ancient and Medieval Population," gepubliceerd in de Transactions of the American Philosophical Society (1958), ASIN B000IU7OZQ (gearchiveerd)
↑ ^a ^b Zie Professor Howard Wisemans website over het Romeinse Rijk (gearchiveerd)

[ontstaan-1] De scheiding tussen Romeins en Byzantijns is niet duidelijk, zie Begin en einde van het Rijk voor een uitleg.

[TU-2] Zie deze tabel met bevolkingscijfers van de afdeling Geschiedenis van de Tulane University. De getallen zijn gebaseerd op schattingen van J.C. Russel in "Late Ancient and Medieval Population," gepubliceerd in de Transactions of the American Philosophical Society (1958), ASIN B000IU7OZQ (gearchiveerd)

[PH-3] Zie Professor Howard Wisemans website over het Romeinse Rijk (gearchiveerd)

[1]

[2]

[3]