Carnaval

Zie Carnaval (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Carnaval.

Carnavalsfeest
Het gevecht tussen Carnaval en Vasten, Pieter Bruegel de Oude, 1559
Andere namen	Vastelaovend (Limburgs) of Vastenavend (Bergen op Zoom)
Gevierd in	Westerse wereld, christelijke landen
Type	Venetiaans Carnaval Rijnlands carnaval Bourgondisch Carnaval Zomercarnaval
Datum	11 november tot Aswoensdag (14 februari 2024, 5 maart 2025)
Verwant met	Aswoensdag, Pasen

 Portaal Carnaval

Carnaval is van oorsprong een gekerstend heidens volksfeest. Het valt binnen de christelijke traditie op de zondag, maandag en dinsdag direct voorafgaand aan de vastentijd van 40 dagen.^[1] In Nederland wordt het van oorsprong alleen door katholieken gevierd, voornamelijk in het zuiden en delen van het oosten. Ook in België^[2] en het katholieke Rijnland in Duitsland wordt uitbundig carnaval gevierd. Carnaval is bij uitstek het feest van zotheid, spot en uitbundigheid. Inmiddels is het in verschillende plaatsen in Nederland een gebruik om carnaval op carnavalsvrijdag te openen. Het carnavalsfeest wordt in bijna alle steden en dorpen vooral georganiseerd door de lokale carnavalsvereniging(en) vaak afgekort tot KV. De carnavalsperiode begint op de 11e van de 11e (11 november) voorafgaand aan het carnavalsfeest het jaar daarop. Tot het feest behoort bijna overal de optocht, veelal op zaterdag en zondag. Tijdens het carnaval regeert Prins Carnaval die in een aantal gevallen van de burgemeester voor de periode van het carnavalsfeest de sleutel van de stad ontvangt.

Op Aswoensdag wordt carnaval afgesloten, maar de tradities verschillen per regio. In Limburg wordt carnaval ook wel vastelaovend genoemd, vernoemd naar de avond voor aanvang vastentijd. Het Limburgs carnaval is meer verwant aan het Venetiaans carnaval. In het overgrote deel van Noord-Brabant wordt er afgesloten met worstenbrood, koffie Schrobbelèr soms met een Brabantse koffietafel. In de regio's van Bergen op Zoom en Woudrichem, waar nog visserijen zijn gevestigd, worden meer visproducten gegeten. Het haringhappen als laatste carnavalsactiviteit en eerste moment van vasten komt ook veel voor.

1. ↑ De Luuper van Halle vaantjesboer.be. Gearchiveerd op 22 maart 2022.
2. ↑ Carnaval in België. www.kalender12.be. Geraadpleegd op 18 januari 2024.