Declinatie (Latijn)

Het Latijn maakt gebruik van suffixen om de declinatie aan te geven. Voor het zelfstandig naamwoord zijn er in het Latijn vijf declinaties, namelijk:

  • A-groep (1): stamklinker van deze woorden is een a (rosa); woorden die bij deze groep horen, hebben een genitivus enkelvoud op -ae.
  • O-groep (2): stamklinker van deze woorden is een u (dominus, bellum), de o-groep door de o in de dat. en abl. ev.; woorden van deze groep hebben een genitivus enkelvoud op -i.
  • MK-groep (3): de stam van deze woorden eindigt op een medeklinker (pater, stam: patr-); woorden van deze groep hebben een genitivus enkelvoud op -is.
  • U-groep (4): stamklinker van deze woorden is een u (portus), niet te verwarren met declinatie 2; woorden die tot deze groep behoren, hebben een genitivus enkelvoud op -us.
  • E-groep (5): stamklinker van deze woorden is een e (res); woorden die bij deze groep horen, hebben een genitivus enkelvoud op -ei.

De declinatie van een woord bepaalt niet het geslacht van het woord. Wel zijn er bepaalde regelmatigheden:

  • A-groep (1): de meeste woorden zijn vrouwelijk, met een aantal uitzonderingen, zoals: agricola = 'boer', en namen als Catilina. Er zijn geen onzijdige woorden in deze groep.
  • O-groep (2): woorden met een nominativus op -um zijn onzijdig, woorden die op -us of -er eindigen zijn meestal mannelijk, met een aantal uitzondering, zoals quercus = 'eik', en andere namen voor bomen.
  • MK-groep (3): woorden in deze groep kunnen zowel mannelijk als vrouwelijk als onzijdig zijn. Woorden die in de nominativus meervoud op -a eindigen zijn onzijdig, woorden die in de nominativus enkelvoud op -or, -os of -er eindigen zijn mannelijk.
  • U-groep (4): woorden met een nominativus op -u zijn onzijdig (er zijn nauwelijks onzijdige woorden), de rest is meestal mannelijk, een uitzondering is bijvoorbeeld: manus = hand. Domus gaat gedeeltelijk volgens de 2e declinatie. (zie tabel hieronder)
  • E-groep (5): de meeste woorden zijn vrouwelijk. Dies kan mannelijk of vrouwelijk zijn. Er zijn geen onzijdige woorden in deze groep.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search