En toch... was de machine goed

'En toch... was de machine goed'
Auteur(s)	Willem Frederik Hermans
Land	Nederland
Taal	Nederlands
Onderwerp	genie, uitvindingen
Genre	Verhaal
Uitgever	Algemeen Handelsblad,
Uitgegeven	1940
Medium	dagblad
Pagina's	2
Portaal    Literatuur

'En toch... was de machine goed' is een verhaal van de Nederlandse schrijver Willem Frederik Hermans, gepubliceerd in Algemeen Handelsblad van 6 april 1940. Naar aanleiding van hun toevallige weerzien op middelbare leeftijd, vertelt een notaris over zijn vriendschap met de idealistische goudmaker Gustaaf de Streier, met wie hij in zijn jeugd bevriend was. Beiden waren idealistische en ambitieuze uitvinders, maar waar de notaris zijn idealen heeft verraden, is De Streier compromisloos, en in armoede, blijven leven. Het verhaal wordt beschouwd als het officiële schrijversdebuut van Hermans. Biograaf Willem Otterspeer noemt het 'zijn eerste echte publicatie'.^[1]

Na de oorspronkelijke dagbladpublicatie uit 1940 werd het verhaal pas in 2020 voor het eerst volledig herdrukt. Vrijwel alle literatuurcritici stellen achteraf vast dat het verhaal al veel thema's en motieven bevat die kenmerkend voor het oeuvre van Hermans zijn. Met name wordt gewezen op de overeenkomst met de eind 1941 geschreven novelle 'Atonale' uit de verhalenbundel Moedwil en misverstand uit 1948.

1. ↑ Otterspeer, 2013, 182