Fosforzuur

Fosforzuur
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van (ortho)fosforzuur
Molecuulmodel van (ortho)fosforzuur
Algemeen
Molecuulformule	H3PO4
IUPAC-naam	fosforzuur
Andere namen	orthofosforzuur, triwaterstoffosfaat
Molmassa	97,995181 g/mol
SMILES	OP(O)(=O)O
InChI	1/H3O4P/c1-5(2,3)4/h(H3,1,2,3,4)/f/h1-3H
CAS-nummer	7664-38-2
EG-nummer	231-633-2
PubChem	1004
Wikidata	Q184782
Vergelijkbaar met	zwavelzuur ( H2SO4)
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnen	H314
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P280 - P305+P351+P338 - P310
Hygroscopisch?	ja[1]
Omgang	Dampen niet inademen, contact vermijden
EG-Index-nummer	015-011-00-6
VN-nummer	1805
MAC-waarde	1mg/m³[1]
LD50 (ratten)	(oraal) 1530[1] mg/kg
LD50 (konijnen)	(dermaal) 2740[1] mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast[1]
Kleur	wit[1]
Dichtheid	2,030[1] g/cm³
Smeltpunt	42,35[1] °C
Kookpunt	(ontleedt) 213[1] °C
Dampdruk	2200 Pa
Oplosbaarheid in water	5480 g/L
Goed oplosbaar in	water, ethanol
Viscositeit	0,147 Pa·s
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHol	−1271,7 kJ/mol
ΔfHos	−1284,4 kJ/mol
Sol, 1 bar	150,8 J/mol·K
Sos	110,5 J/mol·K
Evenwichtsconstante(n)	pKa1 = 2,15 pKa2 = 7,09 pKa3 = 12,32[2]
Nutritionele eigenschappen
Komt voor in	cola, vlees, kaasproducten
ADI	70 mg/kg lichaamsgewicht
Type additief	zuurteregelaar, metaalbinder
E-nummer	E338
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Fosforzuur of triwaterstoffosfaat (ook aangeduid als orthofosforzuur) is een zwak anorganisch zuur, met als brutoformule H₃PO₄. In water wordt het volledig omgezet in diwaterstoffosfaat-ionen en protonen, waardoor het de eigenschappen heeft van een sterk zuur.

Zuiver, watervrij fosforzuur is een witte, kristallijne vaste stof die bij 42,35 °C smelt tot een kleurloze, viskeuze vloeistof. Fosforzuur is een driewaardig zuur.

Zouten en esters van fosforzuur worden fosfaten genoemd en komen vrijwel overal op Aarde voor: in mineralen en in levende wezens (onder meer in DNA, RNA en ATP).

1. ↑ ^{a b c d e f g h i} MSDS fiche fosforzuur, Sigma-Aldrich, productnummer 79622, reviseerdatum 12/02/2006, geraadpleegd op 18/11/2008^{[dode link]}
2. ↑ Merck 13,7430