Hertogdom Brunswijk

Herzogtum Braunschweig
Lid van de Duitse Bond (1815–1866) Lid van de Noord-Duitse Bond (1866–1871) Staat in het Duitse Keizerrijk (1871–1918)
←  1813 – 1918  →
Symbolen
(Details) (Details)
Kaart
Algemene gegevens
Hoofdstad	Brunswijk
Oppervlakte	3.690 km²[1]
Bevolking	209.600 (1818) 268.943 (1846) 349.367 (1880) 494.339 (1910)[1]
Talen	Duits
Religie	Lutheranisme
Munteenheid	Taler (1813–1871) Mark (1871–1918)
Kenteken	BS
Politieke gegevens
Regeringsvorm	Monarchie (1813–1832) Constitutionele monarchie (1832-1918)
Staatshoofd	Hertog
Legislatuur	Brunswijkse Landdag
Dynastie	Huis Brunswijk (1813-1884) Huis Hannover (1913-1918)
Bondsdag	1 collectieve stem[2]
Bondsraad	2 stemmen
Rijksdag	3 afgevaardigden
Portaal    Duitsland

Het hertogdom Brunswijk (Duits: Herzogtum Braunschweig) was een Duitse staat die bestond van 1813 tot 1918. Het behoorde achtereenvolgens tot de Duitse Bond, de Noord-Duitse Bond en het Duitse Keizerrijk. Het land werd tot 1884 geregeerd door het huis Brunswijk-Bevern. In 1884 stierf het vorstenhuis in mannelijke lijn uit, waarna de troon aan het verwante huis Hannover viel. Omdat het machtige Pruisen de opvolging tegenhield werd Brunswijk tussen 1884 en 1913 geregeerd door Pruisische regenten. De hoofdstad en het hof waren gevestigd in Brunswijk.

Het hertogdom bestond uit drie van elkaar gescheiden landsdelen en een aantal kleinere exclaves. De kern van het land lag ten noorden van de Harz rondom de steden Brunswijk en Wolfenbüttel. Het westelijk deel met de steden Gandersheim en Holzminden lag tussen de Wezer en de Harz. Het veel kleinere zuidoostelijke deel van het land lag rond Blankenburg.

Tijdens de napoleontische oorlogen werd Brunswijk-Wolfenbüttel door Franse troepen bezet en in 1807 bij het koninkrijk Westfalen gevoegd. Na de nederlaag van Napoleon in 1813 keerde de hertog terug naar zijn gebieden. Op het Congres van Wenen in 1815 werd het hertogdom formeel hersteld. Onder het regentschap van de Brits-Hannoverse prins-regent kreeg het land in 1820 een eerste grondwet. In 1830 brak in de hoofdstad Brunswijk een revolutie uit, waarbij het stadspaleis werd afgebrand en hertog Karel II het land ontvluchtte. In 1832 kreeg Brunswijk een nieuwe grondwet en werd het land een constitutionele monarchie. Tijdens de Oostenrijks-Pruisische Oorlog in 1866 bleef Brunswijk aanvankelijk neutraal, maar koos uiteindelijk toch voor de zijde van Pruisen. In 1867 trad het land toe tot de Noord-Duitse Bond en in 1871 werd het hertogdom een van de deelstaten van het Duitse Keizerrijk. In de Novemberrevolutie van 1918, aan het einde van de Eerste Wereldoorlog, moest de hertog aftreden en werd Brunswijk een Vrijstaat.

1. ↑ ^{a b} Tobias C. Bringmann (2001): Handbuch der Diplomatie 1815-1963, K. G. Saur, München, blz. 53.
2. ↑ In de Engeren Rat van de Bondsdag deelde Brunswijk 1 collectieve stem met het Hertogdom Nassau.
   In het Plenum had Brunswijk 2 stemmen.