Jan zonder Vrees (hertog)

Jan zonder Vrees
1371-1419
Portret van Jan zonder Vrees (school van Jan Maelwael, ca. 1404-1405, Louvre).
Graaf van Nevers
Periode	1384-1404
Voorganger	Filips de Stoute & Margaretha van Male
Opvolger	Filips van Nevers
Hertog van Bourgondië Graaf van Vlaanderen Graaf van Artesië
Periode	1404-1419
Voorganger	Filips de Stoute & Margaretha van Male
Opvolger	Filips de Goede
Geboren	Dijon
Overleden	Montereau-Fault-Yonne
Vader	Filips de Stoute
Moeder	Margaretha van Male
Dynastie	Huis Valois-Bourgondië
Broers/zussen	Margaretha Catharina Bonne Anton Maria Filips
Partner	Margaretha van Beieren (I) (1385)
Kinderen	Margaretha (I) Maria (I) Filips de Goede (I) Anna (I) Agnes Isabella (I) Katharina (I) Gwijde Antoon Filippotte Jan VI van Bourgondië
Wapen van Jan zonder Vrees: het eerste en derde kwartier zijn het wapen van het Huis Valois-Bourgondië, het tweede en vierde het oude wapen van Bourgondië, terwijl het hartschild het wapen van Vlaanderen is.

Jan zonder Vrees, of Jan I van Bourgondië (Dijon, 28 mei 1371 – Montereau-Fault-Yonne, 10 september 1419), hertog van Bourgondië, graaf van Vlaanderen, Artesië en Charolais, paltsgraaf van Bourgondië, heer van Mâcon, Chalon, Mechelen en verscheidene andere plaatsen, was een prins uit het huis Valois-Bourgondië.

Als hertog van Bourgondië consolideerde Jan de grondslagen van wat zou uitgroeien tot de Bourgondische staat, waarmee hij de politiek voortzette waar zijn vader Filips de Stoute reeds mee was begonnen.

In het hart van het koninkrijk Frankrijk genoot hij niet dezelfde hoofdrol op het toneel die zijn vader had gespeeld in de kroonraad als oom van de koning. Jan was slechts de neef van Karel VI van Frankrijk, die sinds 1392 periodieke aanvallen van krankzinnigheid kende en wiens hof was uitgegroeid tot een plaats van intriges tussen de prinsen in het rijk. In 1407 liet Jan zonder Vrees zijn neef, tevens zijn grootste rivaal, Lodewijk I van Orléans (de jongere broer van de koning) ombrengen; Jan had de koninklijke financiën nodig om zijn prinsdom verder uit te bouwen en zijn belangen botsten met die van de hertog van Orléans.

Door de moord op zijn neef stortte de hertog van Bourgondië Frankrijk in een burgeroorlog tussen de Bourguignons en de Armagnacs. Die laatsten wensten de moord op de hertog van Orléans te wreken. Beide partijen bevochten elkaar om de hoofdstad Parijs en het regentschap. Deze burgeroorlog deed − samen met de geheime onderhandelingen van Jan met Hendrik V van Engeland − de Honderdjarige Oorlog weer losbarsten.

Ondanks de zoveelste verzoeningspoging tegenover de Armagnacs, in een poging het Engelse offensief het hoofd te bieden, werd Jan zonder Vrees in 1419 op zijn beurt vermoord.