Komatiiet

Komatiiet
Komatiiet uit Canada.
Indeling der stollingsgesteenten
	% SiO2	uitvloeings- gesteente	gang- gesteente	diepte- gesteente
felsisch	>~70	ryoliet	granofier	graniet
	~70-63	daciet	granodioriet
intermediair	63-52	andesiet	dioriet
mafisch	52-45	basalt	doleriet	gabbro
ultramafisch	<45	komatiiet	peridotiet

Komatiiet is een uitvloeiingsgesteente ontstaan door de stolling van ultramafische lava. Volgens de IUGS zijn komatiieten alle gesteentes met minder dan 52 massaprocent silica, ten minste 18% MgO (magnesium-oxide), minder dan 1% kalium- en natriumoxide samen, en minder dan 1% titaniumoxide.^[1] Komatiieten bevatten veel tot zeer veel magnesium en weinig silica, kalium en aluminium. Veel komatiieten hebben zelfs tot 33% MgO. Typisch voor komatiiet is de textuur van olivijnkristallen, die naar de Australische grassoort Spinifex "spinifextextuur" genoemd wordt. De olivijnkristallen zijn gevormd in radiale patronen tijdens het stollingsproces. Dergelijk gesteente heeft een zeer hoog smeltpunt en lava met deze samenstelling komt op Aarde niet langer voor: de temperatuur van de mantel is er niet hoog genoeg voor. Komatiieten worden met name in zeer oude terreinen gevonden, uit het Archeïcum. Een suite van stollingsgesteentes waarin komatiiet voorkomt wordt een komatiietsuite genoemd. In sommige komatiieten worden NiS (nikkel-sulfide) ertsen gedolven.

Komatiieten zijn genoemd naar de plaats waar ze voor het eerst in detail beschreven werden, de rivier Komati in Zuid-Afrika.

1. ↑ Neuendorf, Mehl & Jackson 2005