Kroondomein

Het kroondomein is het privébezit van een koning, dat wil zeggen de regerende monarch van een monarchie. Uit zijn of haar kroondomein kan de monarch een inkomen betrekken.

Het kroondomein bestaat meestal voornamelijk uit landgoederen met paleizen en kastelen die als koninklijke residentie dienen en bossen waarin de monarch kan jagen. Ook kan het kroondomein activa zoals aandelen omvatten.

In het feodale leenstelsel van de Middeleeuwen was het kroondomein het gebied dat direct onder de monarch viel. De andere delen van het koninkrijk vielen alleen indirect onder de koning omdat ze eigendom waren van edelen die leenplichtig aan de monarch waren. De Franse koningen bijvoorbeeld hadden Île-de-France (het gebied rond Parijs) als hun kroondomein (domaine royal). De rest van het land was eigendom van verschillende leenmannen van de koning – hertogen en graven die door een vazaleed aan de koning verbonden waren. In de Middeleeuwen gebruikten koningen hun kroondomein om hun onkosten te betalen, waaronder de kosten om het hof en het leger te onderhouden.

Een apanage was een deel van het kroondomein dat aan leden van een vorstenhuis werd toegekend, in het bijzonder aan jongere zoons van de koning.