Litouwen

Lietuvos Respublika
(Details) (Details)
Basisgegevens
Officiële landstaal	Litouws
Hoofdstad	Vilnius
Regeringsvorm	Parlementair stelsel
Staatshoofd	President Gitanas Nausėda
Regeringsleider	Premier Ingrida Šimonytė
Religie	Rooms-katholiek
Oppervlakte	65.300 km²[1] (-% water)
Inwoners	3.483.972 (2011)[2] 2.731.464 (2020)[3] (0000041829 41,8/km² (2020))
Bijv. naamwoord	Litouws
Inwoneraanduiding	Litouwer (m./v.) Litouwse (v.)
Overige
Volkslied	Tautiška giesmė
Munteenheid	Euro (EUR)
UTC	+2 (zomers: +3)
Nationale feestdag	16 februari
Web | Code | Tel.	.lt | LTU | 370
Voorgaande staten
Litouwse Socialistische Sovjetrepubliek  Sovjet-Unie 1990 (val Sovjet-Unie)
Detailkaart
Portaal    Litouwen
Portaal    Landen & Volken

Litouwen (tot ver in de 20e eeuw meestal als Litauen of Lithauen gespeld; Litouws: Lietuva), officieel de Republiek Litouwen (Lietuvos Respublika), is een land in het noordoosten van Europa, tussen Letland in het noorden, Wit-Rusland in het oosten, Polen en Rusland (Kaliningrad) in het zuiden, en de Oostzee in het westen.

Van de drie Baltische staten is Litouwen de grootste en zuidelijkste en de enige overwegend rooms-katholieke staat. De geschiedenis loopt pas relatief kort synchroon met die van de beide andere Baltische landen. Anders dan Letland en Estland was Litouwen ooit een machtig land; het Grootvorstendom Litouwen reikte zelfs tot de Zwarte Zee.

Van 1795 tot 1918 was het onderdeel van het Keizerrijk Rusland, daarna tot 1940 een onafhankelijke staat. Van 1940 tot 1941 was het land door de Russen bezet, daarna van 1941 tot 1944 door Nazi-Duitsland. De tweede helft van de twintigste eeuw verliep grotendeels onder Sovjetbewind, waarvan Litouwen zich op 11 maart 1990 als eerste Baltische land definitief ontdeed en weer een zelfstandige staat werd.

Op 1 mei 2004 trad het land toe tot de Europese Unie. Toch is Litouwen nog deels afhankelijk van Rusland, met name op het gebied van energie,^[4] al probeert het daar verandering in te brengen door vloeibaar gas uit Noorwegen te betrekken.^[5]

Litouwen is lid van de Verenigde Naties, Europese Unie, Raad van Europa, NAVO, OESO, OVSE, Internationaal Monetair Fonds en de Wereldhandelsorganisatie, en is onderdeel van de Schengenruimte.

Een geografische bijzonderheid van Litouwen is dat het middelpunt van Europa binnen de Litouwse grenzen ligt.

1. ↑ (en) Verenigde Naties 2013
2. ↑ ^{a b} (en) Laatste census 1 maart 2011 (via V.N.)
3. ↑ Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020, berekend door US Bureau of the Census (gearchiveerd)
4. ↑ Lithuania pushes back on Russian energy dominance, The Baltic times, 20 februari 2013. Gearchiveerd op 20 januari 2024.
5. ↑ Independence: een eigen gasinstallatie voor Litouwen - Bureau Buitenland. VPRO. Gearchiveerd op 20 juli 2022. Geraadpleegd op 2 april 2022.