Naga (bovennatuurlijk wezen)

Naga
	नाग, Nāgī, Nāginī, Nagin
Nāga
Oorsprong	Hindoeïstische en Zuidoost-Aziatische mythologie
Gedaante	mythisch wezen, vaak als draak
Dierlijke verschijning	slang
Associatie	bewaker van heilige oorden en relikwieën, symbool voor wijsheid
	Een naga als bewaker van de tempel Wat Si Saket in Vientiane, Laos
Portaal	Religie

Nāga (Sanskriet: नाग) is het Sanskriet en Pali woord voor een klasse van bovennatuurlijke wezens in het boeddhisme en het hindoeïsme die vaak de verschijning van een slang of draak aannemen. Buiten het boeddhisme en het hindoeïsme worden Naga's ook wel als een fabeldier beschouwd.

Naga's zijn afkomstig uit India en werden door het boeddhisme meegebracht naar China en het Verre Oosten, zo beïnvloedde de naga de Chinese draak. Soms zijn naga's half mens en half slang.

De natuurlijke vorm van Naga's is die van een grote slang. Ze hebben echter de kracht om hun lichaam (tijdelijk) een andere vorm aan te laten nemen, en kunnen daardoor in verschillende gedaanten voorkomen: Draak, waterdraak, als veelkoppige draak, mens, half slang en half mens of mens met slangen groeiend uit het hoofd.

De naga's bezitten volgens het hindoeïsme een goddelijke parel van kennis. Naga's kunnen goed- of kwaadaardig zijn en geven je robijnen als je ze voor je wint, maar hun gif is dodelijk. Naga's worden gemakkelijk boos en hun adem en oog-blik kunnen dodelijk zijn. In het hindoeïsme en in de Jataka verhalen van het boeddhisme zijn de enorme Garoeda vogels de grote vijand van de naga's. Er wordt gezegd dat in het boeddhisme de naga's deel uitmaken van de Catummaharajika devas. Dit is echter onjuist; de naga's worden op vele plaatsen in de boeddhistische iconografie toegevoegd als bijfiguren achter, onder, of naast hoofdfiguren.

Naga's nemen vaak de functie van bewaker op zich. In India bewaken naga's de poorten van heilige oorden. Op platforms rond Asvattha bomen wordt hun beeltenis gelegd; het zou de menselijke vruchtbaarheid bevorderen. Ze bewaken ook vaak heilige relikwieën van de Boeddha of zijn discipelen.

Er worden twee klassen naga's onderscheiden: land-naga's en water-naga's. De land-naga's worden soms ook wel 'verborgen naga's' genoemd en bewaken schatten en hebben verschillende ondergrondse steden. Een van deze steden is genaamd Bhogavati en is een stralende stad van muziek en bloemen, bestuurd door de slangenkoning Takshaka. Naga's van het water leven in bronnen, rivieren en meren. Ze hebben paleizen op de zeebodem, vervaardigd uit de meest kostbare metalen en edelstenen. Waternaga's vormen wolken en geven regen, maar verwoesten het land met overstromingen als ze kwaad zijn.

Een meer recente toepassing van de naga als symbool is de esculaap, waarbij de naga voor wijsheid staat.

Naga beschermt Boeddha tegen de regen
Naga in Thailand
Godin Manasa is een naga, foto genomen in India
Naga