Rusland-Duitsers

Met Rusland-Duitsers (Duits: Russlanddeutsche; Russisch: российские немцы, rossiejskije nemtsy) worden de Volksduitsers bedoeld die in Rusland of de Sovjet-Unie wonen of gewoond hebben. Heden ten dage wonen hun afstammelingen in Rusland, Kazachstan, Duitsland en Amerika.

In overkoepelende zin wordt de benaming gebruikt voor alle Duitstaligen in het Keizerrijk Rusland, waaronder toentertijd ook de Baltische landen en het grootste deel van Polen behoorden. In 1910 waren dat 1,8 miljoen Russische staatsburgers. De 1,2 miljoen Duitstaligen in dat gedeelte van het Russische Rijk dat na 1916 de Sovjet-Unie zou gaan vormen, kregen vervolgens de naam Sovjet-Duitsers.

De vermindering met 0,6 miljoen ten opzichte van hun aantal in de tsaristische periode is een gevolg van de gebiedsafstand van het Russische deel van Polen aan de nieuwe staat Polen, de verzelfstandiging van de drie Baltische staten en Finland en de afstand van de provincie Bessarabië (nu: Moldavië) aan Roemenië. In deze gebieden woonden omvangrijke Duitstalige bevolkingsgroepen waarvan zeker de Baltische Duitsers een geheel andere historische achtergrond hadden dan de hier te behandelen afstammelingen van boerenkolonisten. Tezamen met miljoenen anderen, eveneens behorende tot Duitstalige minderheden in de staten van Midden- en Oost-Europa, worden zij traditioneel als Volksduitsers aangeduid.