Sonnettenkrans

Een sonnettenkrans is een reeks van precies vijftien sonnetten met strenge vormeisen. Van de veertien sonnetten is steeds de slotregel de beginregel van het eerstvolgende sonnet, en de slotregel van het veertiende sonnet is gelijk aan de beginregel van het eerste sonnet. Het vijftiende sonnet (het meestersonnet geheten) moet zijn samengesteld uit de beginregels (of eindregels) van de eerste veertien sonnetten in de juiste volgorde. Een reeks sonnetten over hetzelfde onderwerp wordt per abuis ook wel sonnettenkrans genoemd, maar de juiste aanduiding daarvoor is een sonnettenreeks of -cyclus. Het genre van de sonnettenkrans zou ontstaan zijn in Italië van de vijftiende eeuw, maar daar lijken geen complete sonnettenkransen van overgebleven te zijn.^[1] Volgens Giovanni Mario Crescimbeni schreef Giovanni Maria Guicciardi da Bagnacavallo in 1598 een sonnettenkrans,^[2] er is echter geen boek van Guicciardi uit dat jaar bekend. De oudste vorm die lijkt op een sonnettenkrans staat in Apologia de gli academici di Banchi di Roma contra M. Lodovico Castelvetro da Modena van Annibale Caro uit 1558. In dit boek staat een krans van negen aan elkaar gekoppelde sonnetten.^[3] Uit min of meer dezelfde tijd komt de krans van Torquato Tasso, hij heeft twaalf sonnetten aan elkaar gekoppeld. De vraag is waarom hij niet veertien sonnetten aan elkaar gekoppeld heeft. Dit sterkt het vermoeden dat de sonnettenkrans dus niet uit de vijftiende eeuw stamt, maar van later is.^[4] De oudste volledige sonnettenkrans is gepubliceerd in 1748 en is geschreven door een groep van veertien dichters ter ere van de geboorte van de ideale vrouw: Corona di rime per festeggiare il natalizio giorno di fille.^[5]

1. ↑ Miller Williams, Patterns of Poetry: An Encyclopedia of Forms, Baton Rouge, LA, LSU Press 1986, p. 105
2. ↑ Giovanni Mario Crescimbeni, L’Istoria della volgar poesia, Venetië 1730, p. 444
3. ↑ Annibale Caro, Apologia de gli academici di Banchi di Roma contra M. Lodovico Castelvetro da Modena, z.p. 1558, pp. 237-241
4. ↑ Torquato Tasso, Opere di Torquato Tasso, volume V, Pisa 1832, pp. 5-11
5. ↑ Corona di rime per festeggiare il natalizio giorno di fille, Napels 1748